Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
reprezentacji.Jakoideogrammówionyi„działanyprzezbycie”należy
dorzeczywistości,leczniełączygozniąjasnaijednoznaczna,intelli-
NA-śLADOWANIE
gibilna,relacjadeterministyczna.Naturasamegoprocesupoiesisukazuje
sięjakobycie„działaneprzezbycie”,jestontycznąitransintelligibilną
własnościążycialiterackiegopodmiotu,aniezracjonalizowaną,logiczną
relacją.
Pisarz,którypodążazaInnymi,doświadczaichsobości.Kolażowo
zestawiaśladyjakoideogramywbliskośćwaktachoswajaniaiprzy-
swajaniatego,coinneiobce.Na-śladowaniejesttuontycznymdziała-
niem–performatywem,przypominającympraktykiwteatrzeJerzego
Grotowskiego35:jestpowtarzaniem,cytowaniem,pastiszowaniemime-
taforycznymprzepływem.Jestpodążaniempośladachtranscendencji,
przynoszącymestetyczneimetafizycznedoświadczenieudziałuwtym,
cotranscendentne.ślady-ideogramydanedoczytania–toikonytrans-
cendencji(awięcnietylkojejprzedstawienia,przedstawienianieprzed-
stawialnego),któredajądomyślenia,aichznaczeniapowstająnieustan-
nieirozwijająsięniezależnieodintencjiiwolipodmiotuwprocesie
emanacji.
Praktykaliterackiegona-śladowaniaukazujesięjakoprocessamo-
zbieraniasięwkolekcjeiwzywaniainnegowbliskość36,ustanawianą
wdoświadczeniupartycypacji.EmmanuelLévinaspisał:
Zbliżenieniejestprzedstawieniem–choćbynawetjegointencjonal-
nośćbyłacałkiemodteoretyczniona–jakiegośbytu,stojącegoponad
bytem.Jegodiachronianiejestniedostatkiemintuicji.śladprzeszło-
ściwtwarzyniejestnieobecnościątego,cojeszczenieobjawione,lecz
an-archiątego,conigdyniebyłoobecne,nieskończoności,którarozka-
zujewtwarzyDrugiegoiktóra–jakwyłączonyśrodek–niemogłaby
byćprzedmiotemintencji37.
Azatemmetaforyczne,dokonującesięwmowiepoetyckiejwprowa-
dzaniewbliskośćukazujesięjakonacechowaneestetyczniezbieraniesię
35Zob.wtymkontekścieA.Zawadzki,Mimikaimimetyka,czylionaśladowa-
niuinaczej:mimipantomimawnowoczesnejświadomościliterackiej,„PamiętnikLiteracki”
2001,z.2,s.109–126.Zawadzkiniepodejmujejednakanalizypraktykiiteorii
teatralnejJerzegoGrotowskiego.
36PojęciebliskościwprowadzamtuwznaczeniuLévinasowskim.Jakpisał
JózefTischner„[…]prawdziwabliskośćniemawielewspólnegozeświadomością
bliskości,zwiedzą.Boświadomośćbliskościoznacza,żeuczyniłemtematemsie-
bieibliźniego,żezająłemsięnimisobą,poddałemsytuacjęjakiejśrefleksji–ato
jużjestoddaleniem”(wewstępiedotekstuLévinasaBliskość,dz.cyt.,s.85).Zob.
także:J.Tischner,EmmanuelLévinas,„Znak”1976,nr1,s.73–85.
37E.Lévinas,Bliskość,dz.cyt.,s.100.
33
