Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Literackametafizykaśladu
[...]całamojauwagajestzwróconakutemu,coulotne.
Nazarzut,żenieumiempowoliwznosićsiękutranscendencji,
odpowiadamjakklasycyZen:ulotneiwieczne
sąbyćmożenibydwiestronytegosamegoarkusza.
CzesławMiłosz,Kroniki
Poszukiwania„formbardziejpojemnych”prowadzoneprzezCzesława
Miłoszaiinnychpolskichpisarzy,form,umożliwiającychestetycznepoj-
mowanieidoświadczanierzeczy–wchodzeniewichistnienie–dopro-
wadziłynietylkodorozszerzeniaide(kon)strukcjiwieluformigatun-
kówpolskiejliteratury1.Konsekwencjątychnowychoczekiwańwobec
literatury,następstwemstosowanianowychstrategiiwpoezjiiprozie
jestprzedewszystkimde(kon)strukcjairozszerzeniejednejzpodstawo-
wychkategoriizachodniegoliteraturoznawstwa,jakąjestmimesis,oraz
odsłonięciejejontologicznychwymiarów.Mimesisjakonaśladowanie
rzeczywistości,praktykowanąjakojejmniejlubbardziejobiektywnelub
subiektywneprzedstawienie,zastępujewkonstruowanymtumodelu
na-śladowanie,czyliestetyczne,bezpośredniedoświadczanierze-
czywistościwśladachtranscendencji,któreniesąjednakprzedsta-
wieniaminieprzedstawialnego,niewyrażalnegoinieskończonego.Na-
20
1Wśródbadaczysyntetycznieimonograficzniepodejmującychtenwątek
przemianwpoetycetwórczościMiłoszaipoetówDrugiejAwangardywymienić
należy–nawiązującychdopionierskichszkicówKazimierzaWyki,JanaBłońskie-
go(zebranychw:Miłoszjakświat,Kraków1998)iJerzegoKwiatkowskiego–Mar-
kaZaleskiego(Przygodadrugiejawangardy,Wrocław1984),JanuszaKryszaka(Ka-
tastrofizmocalający.Zproblematykipoezjitzw.„DrugiejAwangardy”,Bydgoszcz1985),
AndrzejaZieniewicza(IdąceWilno.SzkiceoŻagarach,Warszawa1987),JolantyDu-
dek(„Gdziewschodzisłońceikędyzapada”.EuropejskiekorzeniepoezjiCzesławaMiłosza,
Kraków1991),AleksandraFiuta(Momentwieczny.PoezjaCzesławaMiłosza,Kraków
1998).Dążeniedodekonstrukcjizinstytucjonalizowanejgatunkowejstrukturymo-
dernistycznejliteraturyzostałoprzedstawioneizinterpretowaneprzezRyszarda
NyczawksiążceSylwywspółczesne.Problemkonstrukcjitekstu,Wrocław1984(wyd.2,
Kraków1996).
