Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.CzasErazma
41
byłazapewnieodrębna
97
.Erazmpodkoniecżyciapisałoadresatachdedy-
kacjijakoonwymuszaczach”,którychnprośbarównałasięrozkazowi”.
Koniecznośćspełnianiapróśbiwypełnianiapochopniezłożonychobietnic
bywaładlaniegobolesna.Jakpisał:ndoświadczyłemwięctego,coprzy-
trafiasięniejednejdziewczynie,kiedymusiwśródbólówoddawaćto,co
przyjęławczasieigraszek”
98
.Natarczywośćproszącychbyławytłumaczalna,
książkizdedykacjamiErazmawędrowałybowiempoEuropieitrafiałydo
rąkuczonychmężów,wzbudzającpodziw-oczymw1527r.zHiszpanii
DantyszekdonosiłSzydłowieckiemu
99
.
DlaErazmapodtrzymywaniewymianykorespondencjiiksiążekmiało
znaczeniematerialne,wzamianpłynęłybowiemdoBazyleipodarkiipie-
niądze.OdBoneraiDantyszkaotrzymałonzłotymedalzportretem
ZygmuntaI,odKrzyckiegoiŁaskiego-złotepierścienie,odDecjuszaiarcy-
biskupaŁaskiego-kielich,odErazmaCiołka-sztućce,odSzydłowieckiego
-złotesztućceizegar,odHieronimaŁaskiego-złotąwazę;atakżewiele
innych,drobniejszychprzedmiotów
100
.Erazmwswoichlistachdawałświa-
dectwoprzekonaniaosilnymzwiązkumiędzyafektem,pozycjąprzyjaciela
iwartościąpodarunku:nPrzychodziminamyślPiotrbiskupkrakowski,
mążwielkiejnaukiirównej(jakJakubSadolet)powagi,owegokrólakanc-
lerz,którycześćswądlamnienietylkolistami,lecztakżedaramiwspa-
niałymioświadczył.WtejsamejPolsceprzebywaAndrzejKrzycki,biskup
płocki,którymnieczęstoibardzouprzejmymilistamiorazuczonemipie-
śniamiorzeźwiaizachęca,arówniejestszczodry.Mamcałystoslistówod
uczonych,magnatów,książąt,królów,kardynałów,biskupów,mampełną
skrzyniędarowanychpucharów,łańcuchów,łyżek,zegarów,zktórych
kilkazczystegozłota,pierścienimocwielką,miałbymwszystkiegowięcej,
gdybymwielenierozdałdrugimuprawiającymnauki”
101
.SłowaErazma
zdradzają,żebyłwpełniświadomymaterialnejwartościtychprzedmio-
tów,ajednocześniezachowywałdystansdokulturywymianydrobnych
darów.Niekiedyjednakówmaterialnyaspektwymianykorespondencji
97Zob.M.Włodarski,Dwawieki,s.75,przyp.43,korygujebłędnąinformację,jakoby
HieronimowiŁaskiemudedykowanebyłowydanieInstitutioChristianimatrimoniiz1526r.
98
Allen,Opusepistolarum,nr3049[tłum.:KorespondencjaErazma,nr86,s.293-299],
ErazmdoP.Tomickiego,Bazylea,31VIII1535.
99
AT,t.9,nr152,s.163[=Dantyszek,#340],J.DantyszekdoK.Szydłowieckiego,
Valladolid,6V1527.
100
F.Koper,DaryzPolskidlaErazmazRotterdamuwhistorycznymmuseumBazylejskiem,
nSprawozdaniaKomisyidoBadaniaHistoryiSztukiwPolsce”6,1898,s.110-138;K.Żantuan,
ErasmusandtheCracowHumanists.TePurchaseofhisLibrarybyŁasco,nTePolish.
Review”110,1965,s.10-11.
101Tłum.za:F.Koper,Dary,s.115-116.
