Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Interpretacjapodstawowychpojęćiichwzajemnychpowiązań
17
goKrólestwawczasieWielkiegoKryzysuporoku1929.WraporcietymStamp(1931,
s.424)wskazywałnatrudnościbrytyjskiejgospodarkiwczasieWielkiegoKryzysu,któ-
rychprzejawembyłym.in.brakdostępudokredytuzestronybrytyjskiegoprzemysłu
iproblemynastykurynkówfinansowychiprzedsiębiorstwniefinansowych.Zjawisko
tozostałoopisanepodnazwąlukiMacmillana,rozumianejjakosytuacja,wktórej,
zewzględunaniedoskonałościsystemufinansowegogospodarkirynkowej,pewne
grupyprzedsiębiorstwmająproblemyzpozyskaniemśrodkówfinansowychnaeko-
nomicznieuzasadnioneprzedsięwzięciagospodarcze.Wkolejnychlatachtematyka
niedostępnościfinansowaniarynkowegoiniedoskonałościrynkubyłaprzedmiotem
wieluanalizipowstałychteorii,alemimoewolucjigospodarekisystemówfinanso-
wych,atakżezmianywarunkówprowadzeniabiznesu,niewyeliminowanoproblemu
wdostępiedokapitałufinansowegodlaprzedsiębiorstw.Potwierdzeniemtego
licznebadania,pracenaukoweiekspertyzy,zlecanezarównonapoziomiekonkret-
nychkrajów,jakiUE.Wkontekścielukifinansowejwartoodnotowaćpowstaniekon-
cepcjiracjonowaniakredytów,którąprzedstawiliStiglitziWeiss(1981)napoczątkulat
80.XXwieku.Stwierdzilioni,żeproblemyagencjiiasymetriiinformacjigłównymi
powodamiwyjaśniającymi,dlaczegofirmysektoraMSPmajątrudnościwdostępiedo
kapitału.WedługkoncepcjiStiglitza-Weissaracjonowaniekredytówmamiejsce,jeśli
wśródwnioskującychopożyczkę,którzywydająsięidentyczni,niektórzyotrzymują
kredyt,ainninie,lubjeśliistniejąwpopulacjidającesięzidentyfikowaćgrupy,które
niewstanieuzyskaćkredytuzawszelkącenę.Wpraktyceracjonowaniekredytów
możepolegaćnacałkowitejodmowieokreślonegorodzajuproduktufinansowego
danemuzainteresowanemu(choćjestondostępnydlainnych),tylkoczęściowym
zaspokajaniuzgłaszanegopopytu(mimoakceptacjiwarunkówcenowychzestrony
zainteresowanego)lubnakładaniuspecjalnych(niestandardowych)warunkówudo-
stępnieniaokreślonegoproduktufinansowego(szczególniewodniesieniudoceny,
zabezpieczeń,procedowaniaitp.).
Lukafinansowa,występującpodterminem„lukakapitałowa”(Górka,2012),jest
definiowanajakotrwałanieciągłośćpostroniepodażowejrynkuwyrażającasiębra-
kiemmożliwościsfinansowaniaprojektówinwestycyjnychzokreślonegoprzedzia-
łuwielkościlubokreślonejgrupyprzedsiębiorców.Lukafinansowaokreślanajest
równieżjakolukafinansowania.NaprzykładDaszyńska-ŻygadłoiMarszałek(2015)
definiująlukęfinansowaniawkontekścieistnieniatrwałejniedoskonałościmecha-
nizmurynkowegopolegającegonatym,żenieistniejecena,przyktórejustaliłaby
sięrównowagapomiędzypodażąkapitałuapopytemnakapitał.Takalukadotyczy
zarównokapitałuwłasnego,jakiobcego,ajejźródłemm.in.:przepisyprawne,
stanmonopoluczyingerencjapaństwawpoziomstópprocentowych.Masiukiewicz
(2017)używaterminu„lukafinansowania”(financinggap),utożsamiajączlukąMac-
millana,irównieżodnosidoniedopasowaniapomiędzypodażąkapitałuapopy-
temnaniego.Lukadotyczyzarównokapitałówobcych(debtcapital),jakikapitałów