Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Warunkirozwojuturystykiimiędzynarodowyruchturystyczny
15
rozpocząłkontrreformacjęorazruchwewnętrznejnaprawyKościoła.Wefekciezawar-
tegowNiemczechpokojuaugsburskiego(1555r.),wprowadzonozasadęcuiusregio
eiusreligio(czyjkraj,tegoreligia),dziękiczemuwzrosłoznaczeniewładcówregional-
nych(książętamoglinarzucaćwyznanieswoimpoddanym).WXVIw.reformacja
umocniłasięgłówniewpółnocnejczęścikontynentu.ZkoleiweWłoszech,wduchu
kontrreformacji,narodziłsiębarok,któryrozprzestrzeniłsięnacałąkatolickąEuropę.
WXVIw.pozycjęwEuropiewzmocniłaAnglia,zwłaszczazapanowaniaElżbietyI,
poktórejśmiercizostałazłączonauniąpersonalnązeSzkocją.Krajstopniowostawał
siępotęgąmorskąświata.DziałalnośćHenrykaVIIITudoradoprowadziładozerwania
więzizRzymemiuniezależnieniusiękościoławAngliiodpapieża(anglikanizm).
NaprzełomieXViXVIw.ważnąpolitycznąsiłąstalisięHabsburgowie.Wwyniku
dziedziczeniatronówwXVI–XVIIw.władaliznacznączęściąEuropyopróczAustrii,
Czechiziemniemieckich,takżeHiszpaniąiNiderlandami.WeFrancjiwkońcuXVIw.
zakończyłsięokreswewnętrznychwalkreligijnych,akrajstopniowozacząłodbudowy-
waćswąpozycjęwEuropie.PozawpływamizachodniejEuropypozostawałopaństwo
moskiewskierządzoneprzezcaróworazimperiumosmańskie,którewXVIiXVIIw.
osiągnęłoszczytswojejpotęgi.PoklęsceTurcjiwbitwiepodWiedniem(1683r.)
HabsburgowieaustriaccyzajęlicałeWęgry,aichpaństwoobjęłoznacznyobszarśrodko-
wejEuropy.Następowałatakżeekspansjaterytorialnadużychpotęgkosztemkrajów
osłabszejkondycjipolitycznejigospodarczej(m.in.rozbioryPolskiwXVIIIw.).
WXVIIIw.wAngliiwynalazkiinowerozwiązaniatechniczne,zwłaszczawynale-
zieniemaszynyparowej,zapoczątkowałyrewolucjęprzemysłową.ZFrancjiideeoświe-
ceniapromieniowałynacałąEuropę,aParyżzacząłpełnićfunkcjęjejkulturalnej
stolicy.WzorykulturyzachodnioeuropejskiegooświeceniadotarłytakżedoRosji.Był
tookresrozwojunauk(wtymprzyrodniczych).Społecznedążeniadozwalczania
przywilejówfeudalnychistanowychprzyczyniłysiędowybuchurewolucjifrancuskiej
(1789–99).Francja,zaatakowanaprzezmonarchieeuropejskie,odparłaprzeciwników
irozpoczęłaekspansjęterytorialną.KontynuatoremtychdziałańbyłcesarzNapoleonI,
którywwynikuzwycięstwnadAustrią,PrusamiiRosją(wojnynapoleońskie),zdołałna
krótko(1807–12)stworzyćeuropejskiblokpaństwpodprzewodnictwemFrancji.Po
klęsceNapoleonaI,zwycięskiemocarstwaeuropejskieWielkaBrytania,Rosja,
AustriaiPrusy,przywróciłynakongresiewiedeńskim(1814–15r.)wcześniejszypo-
rządekpolitycznynakontynencie.
XIXw.przyniósłzasadniczezmianynamapiepolitycznejEuropy.Wwyniku
licznychwojenposzczególnekrajeiregionyzmieniałyprzynależnośćpaństwową.Na-
stąpiłozjednoczenieWłoch(1870r.)orazkrajówniemieckich(cesarstwoniemieckie,
1871r.).CesarstwoaustriackiezostałopodzielonenaAustrięiWęgry(1867r.)wra-
machdualistycznegoorganizmuAustro-Węgier.Rozpadałosiętakżewielkieimpe-
riumtureckie(osmańskie).Istotnezmianyzachodziływstosunkachgospodarczych,co
wiązałosięzrozwojemsystemukapitalistycznego.Krajeeuropejskieobjęłarewolucja
przemysłowa,którejsprzyjałynowerozwiązaniatechniczne.NamapieEuropypojawiły
siępierwszemilionowemiasta(Londyn,Paryż).Wkonsekwencjiukształtowałysię
silniezurbanizowaneokręgiprzemysłowe.Rozwójprzemysłuspowodowałpowstanie