Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
AndrzejP
.Stefańczyk
stajesiępodobnadoBogaprzeztegorodzajuspekulacje
32
.Ist-
niejązatemróżnerodzajewładzduszyiróżnetypypoznania,
któremożnauzyskaćzapomocąokreślonejnauki.Celemwzno-
szeniasięwramachratiostudiorum,rozumiejąctojakodrogęod
artesliberalesdoteologii,jestjaknajlepszepoznanieBogaiosta-
teczniedeifikacja-ubóstwienie
33
.Alanrównieżwłączyteideedo
swoichRegułteologii
34
.
Podsumowując,wedługAlanaczłowiekdysponujeratioiin-
telectualitas;rozumiintelektualnerozumienieprowadząwgórę
kurzeczomniebieskim;jeżelijednaksąźleukierunkowane,
duszastajesiębestią,anawetstajesięszatanem
35
.Duszaludzka
32Summa‘Quoniamhomines’,s.121:nAnimeenimvariesuntpo-
tentie:unaquediciturthesis,scilicetratio,secundumquampotentiam
homoinsuostatuconsideratur,necsuumstatumegrediturquiaeahu-
manaetterrenaconsiderat;aliaestqueextasisnuncupatur,cuius
speculationehomoextraseconstituitur.Extaseosautemduesuntspe-
cies:unainferiorquahomoinfraseest,aliasuperiorquarapitursupra
se.Sedsuperiorisduesuntspecies:unaquediciturintellectus,quahomo
consideratspiritualia,idestangelosetanimas;secundumquamhomo
fitspiritus,etitasuprasefit.Aliaestqueintelligentiadicitur,quahomo
trinitatemintuetur;secundumquamhomofithomodeus,quiaper
hancspeculationemquodammododeificatur.Undeetillaspeculatio
apotheosis,quasidivinacensetur.Exthesiveronasciturnaturalisphilo-
sophiaquecircaterrenavertitur.Exintellectu,subcelestissiveypotheti-
catheologia,quecircaspiritualescreaturasintenditur;undeypothetica,
ab»ypo«quodest»sub«,et»thesis«quodestpositio,nuncupatur;quia
dehisquedivineauctoritatisubpositasunt,ineaagitur.Exintelligentia
vero,supercelestissiveapotheticaoriturquadivinaconsiderantur;unde
supercelestissiveapothetica,quasisuperpositaappellatur”.
33Zob.A.K.Greule,L.-M.Knothe,KnowledgeandTemporal
FelicityinAlberttheGreatandAlanofLille,s.33.
34Por.Regulaetheologicae,RegulaXCIX.
35Summa‘Quoniamhomines’,s.121–122:nInferiorisveroextase-
osduesuntspecies:unaquedicitursensualitas,secundumquamper
luxuriam,gulositatemetceteracarnaliavitiahomodegeneratinadul-
terinosmores;ethecdiciturmetamorfosis,quasitransmutatio,a»meta«
quodest»trans«et»morfos«quodestmutatio;secundumquamphi-
losophidixeruntquosdammutatosinluposetporcos,aliosinleones.
Exhacsurgitscientiaquediciturphilogea,quasiamatrixterrenorum,
