Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
29
matrzywładze-dyspozycje–potentiae:ratio,intellectus,intelli-
gentia
36
,dlategotoduszapowinnakierowaćciałem.Człowiek
jestmikrokosmosem,relacjemiędzyjegoróżnymiwładzamipo-
winnykorespondowaćzporządkiemwuniwersum
37
.Właściwy
porządekuczeniasięwymaga,abyśmyzachowywalincielesne”
zasadysztukświeckich,takżebyśmyniegłosiliniedorzecz-
nościorzeczachstworzonych.Aletowymagaodnaszrozu-
mieniazasadwświetlewyższychprawteologii.Człowiekzatem
powinienużywaćswojejintellectualitas(intellectus,intelligentia)
ibyćteologiem,jeżelijednaknieużywaswoichwładzumysłu,
todziaławbrewzamysłowiBoga,którywyposażyłosobęludzką
wtakąwładzę
38
.Dlaefektywnościludzkiegodziałaniaizprak-
tycznejkoniecznościnależyzatemzdeterminowaćcharakter
granicymiędzyświatemstudiówświeckichadziedzinąteologii
orazwskazać,naczymonapolega;innymisłowy,należyprze-
prowadzićliniędemarkacyjnąmiędzyartesliberalesiteologią
orazokreślićbliżejkompetencjekażdejzdziedzinwiedzy.
a»philos«quodestamor,et»ge«quodestterra,quautunturhomines
carnalesindulgentesterrenorumamori.[122]Aliaspeciesextaseosdi-
citurobstinatioinmalitiam,quemaximefitpercontemptumetsuper-
biam;perpredictahomofitpecus,quiabestialibusindulget;perreliqua
fithomodiabolus;inhocenimhomomaximeimitaturdiabolumquia
seredditinmalitiaobstinatum.Etexhacsurgitphilolobia,queestamor
proprieexcellentie;etdicitura»philos«quodestamor,et»lobos«quod
estiactantia”.
36nRatio”inintellectus”sązdefiniowanewDistinctionesdictionum
theologicalium,PL210,819Ci922A-B.ŹródełtegorozróżnieniaAlana
zdużymprawdopodobieństwemnależyszukaćuBoecjusza.A.Kijew-
skawskazujenaDrugikomentarzdoIzagogiPorfiriusza,gdzieBoecjusz
dyskutujestrukturęiwładzeduszy;analizyBoecjuszasątuoparte
wdużejmierzenapsychologiiarystotelesowskiej.Zob.A.Kijewska,
Filozofijegomuzy.AntropologiaBoecjusza–jejźródłairecepcja,Kęty:
Wyd.MarekDerewiecki,2011,s.134nn.
37Por.M.Kurdziałek,Średniowiecznedoktrynyoczłowiekujako
mikrokosmosie,w:Średniowieczewposzukiwaniurównowagipomiędzy
arystotelizmemaplatonizmem,Lublin1996,s.283.
38Zob.G.R.Evans,AlanofLille:TeFrontiersofTeologyinthe
LaterTwelfthCentury,s.41–42.
