Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
częśćI:Wprowadzenie
Uogólniając,jesttowięctakżepołączeniehistoriizewspółczesnością,którejed-
nakostatecznieodwołujesiędohistorii.Rekonstrukcjagłówniedotyczyfaktów,
alepodlegajejtakżeteoria,czylipoglądyipunktywidzenia.Owehistoryczne,
„oryginalne”,zostająuzupełnionewspółczesnymi.Alerekonstrukcjamusibrać
poduwagęfundamentalnąokoliczność,żedokonujesięwewspółczesności.Pra-
cabadawczanadrekonstrukcjązakładawięcruchnaosiczasumiędzyhistorią
iwspółczesnością.Rekonstrukcja„konserwuje”,aleireaktualizuje.Odbiegamy
więcodwskazanegopowyżejtradycyjnegorozumieniarekonstrukcji,wedługktó-
regorekonstrukcjaireaktualizacjawydająsięprzeciwstawne.Doprzybliżeniare-
lacjirekonstrukcja-reaktualizacjapowracamponiżej,nawiązującdoprogramu,
jakidlapostmodernistycznejhistoriografiizaproponowałFrankR.Ankersmit3.
Historiasztukiopracowywanazpewnegodystansuczasowegoprzedstawiafakty,
dziełaiprocesynietylkowichhistorycznejspecyfice,aleiwświetlewspółczes-
ności.Takiegeneralizującesformułowaniewskazujenamożliwościpowiązania
zrekonstruowanejhistoriizaktualnymidyskursamisztukiikultury.Rekonstru-
owaniehistoriiustanawiananowociągłośćzjawisk,uporządkowanychwedług
nowegoklucza.Nawetjeżelijesttociągłośćzmian,czyliowychcięćsynchronicz-
nychwmaterialediachronicznym(doczegowracamponiżej),pozwalapokazać
całośćprocesuhistorycznegowdanymokresie,zarównoelementykontynuacji,
jakidyskontynuacji.Np.historięawangardpostrzegamydziśjakociągłość,mimo
jejwewnętrznegozróżnicowania.
Rekonstrukcjazakładaniekompletność.Popierwsze,naszawiedzahisto-
ryczna,faktograficzna,jestipozostanieniekompletna.Itakateżjestjejre-
konstrukcja-niepełna.Aleteż,podrugie,rekonstrukcjaujawniahistoryczną
niekompletnośćdawnegospojrzenianawłasnąwspółczesność.Dystanshisto-
ryczny,zjakiegodokonywanajestrekonstrukcja,pozwalanauzupełnienieiak-
tualizacjęówczesnychstanowisk.Zkoniecznościwrekonstrukcjizawartyjest
więcpewienkrytycyzm,doczegoodnoszęsięwinnymmiejscutegotekstu(zob.
„Ramybadańiramyinterpretacji”).
Ponieważrekonstrukcjanigdyniejestpełna,takżetoopracowaniemacha-
rakterwciążwstępnegorozpoznania,porządkującegomateriałhistoryczny.
Natematniektórychzomawianychtuzjawisk,artystóworazdziełdysponuje-
myjużsporąliteraturąprzedmiotu.Rolabadaczapolegawięcnausytuowaniu
akcji.Jednakwieleuwagipostulatówwynikającychzefemerycznegocharakteruinstalacjimoż-
naodnieśćdoakcji,jakzachowanieideidziełaiintencjitwórcyorazroladokumentacjiwtym
procesie(por.zwlaszczarozdziały„Współczesnecelekonserwacjii.Wybórwartości”oraz„Do-
kumentacja”).Jadzińska,„Dużedziełosztuki”,206-212,394-406.
3
FranklinR.Ankersmit,„Historiografiaipostmodernizm”,tłum.EwaDomańska,wPost-
modernizm.Antologiaprzekładów,red.RyszardNycz(Kraków:WydawnictwoBaraniSuszczyń-
ski,1997),167,170.
