Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Rekonstrukcja
15
ichwrelacjachartystycznychiwciąguhistoriisztukiiewentualniedopełnia-
niuinterpretacjizpozycjiaktualnejwiedzy.Alesątakie,któreniebyłyszerzej
dyskutowane,dlategowymagałypodstawowegoopisu,przybliżającegoichcha-
rakterformalno-artystycznyprzedpoddaniemanalizieiinterpretacji.Przyrost
wiedzy,jakiprzynosipracarekonstrukcyjna,nietyledotyczypowiększeniabazy
faktograficznej(botazasadniczojestznana),cojejuporządkowania,systema-
tyzacjiiułożeniawcałośćhistoryczną.Ukazujesięonawtedy,gdynapodsta-
wowąchronologięomawianegookresunałożymysiatkęszczegółowychrelacji,
wielokierunkowychiwieloaspektowychwpływów,inspiracji,nawiązań,aletak-
żeodrzuceńizaniechań,tworzącychdyskurssztukiomawianegookresuidecy-
dującychojegospecyfice.Zgromadzonytumateriałmożebyćdalejuzupełniany
zgodniezzaproponowanymischematemhistorycznymimetodologiąbadawczą
(zob.„Wprowadzenie”).Atakżedostosowywanydonowychperspektywinter-
pretacyjnych,jakienp.oferujeperformatyka(zob.„Podsumowanie”).
Oprócztychogólnychsposobówrozumieniarekonstrukcjisięgampojej
szczególnerozumienie.Poniżejprzywołuję,traktowanewybiórczo,dwapro-
jektyrekonstrukcyjne:JohnaDeweya(orazprojektrekonstrukcjijegofilozofii
dokonanyprzezKrystynęWilkoszewską)iPeteraBürgera.Dlapotrzebmetody
badańnadsztukąakcjikluczowejesttustwierdzenie,iżwswychpodstawowych
założeniachłącząonesztukęiżycieorazkładąnacisknarolęaktywnego,bez-
pośredniegodoświadczenia.PragmatyzmDeweyaiprospołecznośćBürgeramają
przełożenienapraktykęartystycznąisąwzorcowymistanowiskami,doktórych
odnoszęsięwróżnychmiejscachtegoopracowania.Służąrównieżreaktualizacji.
NatomiastHans-GeorgGadamer,choćposługiwałsięterminemrekonstrukcja,
określającceljakistawiałprzedhermeneutyką,iodrzucałrekonstrukcjęjako
działalnośćodtwórczą,tozarazemaktualizacjęrozumiał(zaHeglem)meta-
fizycznie-jakodotyczącąpoziomu„duchaabsolutnego”,obejmującegotakże
„prawdęsztuki”4.Tymczasemceletegoopracowaniadotycząprzedewszystkim
analizyiinterpretacjidzieł,składającychsięnazjawiskaartystyczne,któremia-
łyudziałwprocesachzachodzącychwhistoriisztuki.
Rekonstrukcjadotyczytudziełefemerycznych,typukonceptualnego,time
based,procesualnychioczywiścieakcjibezpośredniej(nażywo,jakhappening
czyperformance5).Czylidziełzasadniczonieistniejącychwstałej,materialnej
postaci,awpostacidokumentacji.Wobectakichdziełtradycyjnerozumienie
formyianalizyformalno-artystycznej(czyliodnoszącesiędodziełplastycznych)
4Hans-GeorgGadamer,Prawdaimetoda(Kraków:interesse,1993),174-178.
5Zwyczajowosłowaobcewyróżniamykursywą.Tuzrezygnowałemzkursywywodniesieniu
dokluczowychterminówfunkcjonującychjużpowszechniewjęzykudyskursusztukiwspół-
czesnejworyginalnymbrzmieniubezpolskichodpowiedników(główniesatookreśleniaza-
pożyczonezjęzykaangielskiego).
