Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXIV
Przedmowadowydaniapolskiego
Rozwójsocjologicznejteoriirólrozpocząłsięwlatach
trzydziestychXXwiekuipraceZnanieckiegoniewątpliwienań
wpływały.Poszedłonjednak–jakwwieluinnychkwestiach
–własnądrogą,przedstawiającrolęspołecznąjakosystemin-
terakcyjny,adokładniej–jakozintegrowanysystemrelacjispo-
łecznych.Szczegółowoanalizowałczteryistotneelementy:osobę
społeczną,krągspołeczny,prawaosobisteifunkcjeosobiste.
TakąkoncepcjęroliprzedstawiłwwykładachwUniwersytecie
Columbiaw1939roku,opublikowanychwkrótcewdzieleThe
SocialRoleoftheManofKnowledge,gdziezastosowałjądo
badańnadformowaniemsięiróżnicowaniemrólwpowiązaniu
zkulturowymisystemamiwiedzy,działańiwartościpoznaw-
czych.Zastosowałteżtękoncepcjędobadaniaspołecznychról
studentówwUniwersytecieIllinois(Znaniecki1994).
Teoriarolispołecznejopierasięnawcześniejszychopra-
cowaniachtegosystemuspołecznego,któryweWstępiedo
socjologiibyłokreślanyjakoindywiduumspołeczne,anastępnie
jakoosobaspołecznawMetodziesocjologii.Znanieckirozwijał
jąteżnapoczątkulattrzydziestychXXwieku,kiedywUni-
wersytecieColumbiazajmowałsięzagadnieniemedukacji
izmianyspołecznej,aleówczesneopracowanieocharakterze
raportupozostawałodługielatawmaszynopisie(Znaniecki
1998).Tebadaniaamerykańskieległyupodstawpublikacji
w1935roku(wjęzykupolskim)niezwykleoryginalnegodzieła
Ludzieteraźniejsiacywilizacjaprzyszłości,wktórymznajdujesię
ważnyrozdziałpoświęconyteoriirolispołecznej.Niemiejsce
tunaszczegółowąrekonstrukcjękolejnychetapówkształtowa-
niasiętejteorii.Dośćpowiedzieć,żeZnanieckianalitycznie
wyodrębniłsystemspołecznyrolizowielebardziejzłożone-
gofenomenu,jakimjestjednostkajakotwórcaiuczestnik
systemówkulturowych,wtymsystemówspołecznych(Hałas
2010).Jeślimożnawyodrębnićpoziomindywidualnyipoziom
zbiorowyrolijakoorganizacjidziałaniaspołecznego(Turner
