Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dlaczegowtytuleksiążkiodwołujęsiędoustrojuistylu
życiarepublikańskiegowodniesieniudospołecznegofunk-
cjonowaniakulturyiliteratury?Inspiracjądoprzedstawienia
tychfenomenówwkategoriachmyślirepublikańskiej—
takiego,anieinnegosprofilowaniaisformatowanianiniej-
szejpublikacji—stałasięosobliwaijakbyprekursorska
inicjatywakrytycznoliterackaJackaŁukasiewiczazawarta
wjegoksiążceRepublikamieszańców,ogłoszonejjeszcze
w1974roku,ijejchwalebnyówczesnyzamiar„odbicia
kilkuistotnychrysówpolskiejliteraturyiżycialiterackiego
latsześćdziesiątych”7;dekadywydobytejprzezkrytyka
zoficjalnejnicościartystycznejdziękiprzyjętymkryteriom
opisu,zducharepublikańskim.Polatachstaramsięnawią-
zaćdotejkonwencji,tymrazemobejmującniąjedynieteksty
krytycznoliterackie,pochodzącezcałegominionegostulecia,
niebezprzyczynyczęstonazywanego„wiekiemkrytyki”
.
Widzępluralistycznyiwistocierepublikańskicharakter
prawdziwejnowoczesności.Postulatfunkcjonowaniaobok
siebiewieluliterackichkulturwramachnowoczesnejspo-
łecznościniewydajemisięnazbytidealistycznyiutopiny.
Międzyokładkamitejksiążkichcęrekonstruowaćzarys
republikańskiegoorganizmuliterackiego,wielokulturowego
iróżnorodnegopod(prawie!)każdymwzględem;toznaczy
wwieluwymiarachikontekstachżycia.Stwarzaon
więzynajogólniejrozumianejkulturowejwspólnoty,którą
współokreślająliteratura,sztuka,dawneinoweideeoraz
problemy,atakżereligia,ekonomiaiustrójspołeczny.
Wypadaokreślićczasowącezuręprzedstawionychroz-
ważań.Terminusaquojestoczywisty—toprzełomdzie-
więtnastegoidwudziestegowieku,okresnarodzinpol-
skiegomodernizmu.„Tamnaszpoczątek”—nietylko
Miłoszowy.Terminusadquemomawianychwtejksiążce
projektówpolskiejliterackiejnowoczesności—tojejpóźna,
wysokorozwiniętafaza,któraznamionujesięglobalizacją,
radykalizacjąipopulistycznąformąpodstawowychrysów.
Alewdokonywanymprzeglądziestanowiskzatrzymujęsię
7J.Łukasiewicz:Republikamieszańców.Wrocław1974,s.379.
—10—
