Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
HubertT.Mikołajczyk
Dopierotopozwaladojśćdopoziomu,naktórymteoretycznysens
naukiumożliwiazrozumieniejejhumanistycznegoprzesłania.
Rzeczwtymjednak,abyklasycznysensprawdy,dobraimądro-
ści,wrozmaitychsferachżyciaspołecznegojakżeczęstokonsekwent-
nieprzemilczany,stałsiępowinnością,którąpodgroźbąpauperyzacji
etyczno-kulturowejkażdespołeczeństwozmuszonebyłobymanife-
stować.Dlategourzeczywistnianiewspomnianychwartości,umiejęt-
neichprezentowanieiwykorzystanie,anastępniesystematyczne
iuporczywepomnażaniejawiąsięcelempodstawowym.Abycelten
rzetelnieipożytecznieosiągnąć,wwielupunktachdopełniającgo
praktycznie,doświadczenieprawdyobiektywnejmusibyćobowiąz-
kiemfundamentalnym,doktóregodążeniestajesiękwestiąprioryte-
tową.Toteż,abymożliwieszerokojąuchwycić,tworzączarazem
instytucjonalnewarunkijejrealizacji,musimyzmierzyćsięzbogatą
tradycjąkulturowąhistoryczniejąkształtującą.Trudnośćjejanalizy
wkrótkimszkicusprawia,iżskoncentrujęsięjedynienaukazaniu
związkówprawdyzwolnościąwposzukiwaniudobra,jakozadaniu
odwiekówuniwersytetowiprzypisanemu.
Dostrzegająctenproblem,mamświadomość,iżpoplatońskurzecz
biorąc,prawda,wolnośćidobrosytuująsięnaobiektywnejpłasz-
czyźnieaksjologicznej.Ichnierozłączność,takżeautorytetemPitago-
rasaijegoszkołydowiedziona,ugruntowujemyślenieteoretyczne
wpraktycznejprzestrzenimoralnegodziałania.Równieżtopotwier-
dzadostojnośćuniwersytetujakomiejscasyntetyzującegonaukowe
dociekaniezkoniecznościąwskazaniazasadpostępowaniaprak-
tycznego.Zaświadczatakżeojegoniezwykłymethosie,wktórym
wolnośćposzukiwańnaukowychjestzarazemgwarancjąprawdy
życia,nauki,filozofiiisztuki.Wszelkieinnerozwiązania,między
innymiwskutekichideologizacji,okazałysię,jakhistoriaostatnich
dziesięciolecipokazuje,zupełniebezowocneinietrwałe.Wypada
tedy,negująckoniunkturalny(ideologiczny)charakterprawdy,skon-
centrowaćsięnatychrozwiązaniach,którezracjiswegofilozoficz-
negocharakteruświadcząojejracjonalności.
Stanowićtobędzieokreślonąformęmonopoluintelektualnego,
dającegorozumowiiwynikającymzniegopotrzebomniekwestio-
nowanyprymat.Wypływającyzaśzniegopostulatprawdy,po-
twierdzonyoświeceniowymprymatemrozumu,zdajesiędopełniać
ideęuniwersytetu.Przyczymtylkowówczasświadczyćonabędzie
zajegodostojeństwem,gdywolnaodpozamerytorycznychnaci-
