Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
HubertT.Mikołajczyk
czeństwapodlegaćmusiprawometycznym.Beztego,azwłaszcza
bezutrwalenianaspołecznejtkancenakazówfilozofiipraktycznej
niemożliwejestsensownemyślenieoprzyszłości.Stądwymóg,aby
logosżyciastałsięjegoethosem,prawdadobrem,adobrowolnością.
Równiekoniecznejestprzytym,abykontemplacjitychwartości
towarzyszyłoprzekonanie,iżteoretyczniecennaipraktyczniepo-
trzebnajestmyślouniwersytecie(będącymdepozytariuszempraw-
dy)jakooinstytucji,dziękiktórejmyślenieprawdystaniesięwyra-
zemnajwyższejmądrości.Nadającjejcechykonieczności,mamy
nadziejęsprostaćtymoczekiwaniom,którebudowaćbędąracjonal-
nąocenęzdarzeńnaszegoświata.Wtymsensiemocujawniania
wartościwypływaćbędziezpoczuciauczestnictwawintelektualnej
sileuniwersytetu.Wydajesiętedy,iżjegoautorytet,zrodzonyzducha
starogreckiejakademii,nawzórPlatońskiejpaidei,tworzyklimat
ponadczasowegohumanizmu.Whistorycznymprzekrojudziejów
oznaczato,iżżyciespołecznenanimwzorowanemusikreować
transhistorycznąaksjologię.Tazaś,aniwcałości,aniwczęści,nie
możezostaćzastąpionaskądinądszczytnąwizjąponowoczesnych
roszczeńdowolności.
Samaideawartościobiektywnejfunkcjonujepoto,abymogła
wbrewsceptykom,azaPlatonem,utwierdzaćwiaręwwartościnaj-
wyższejrangi.Tylkoonedostarczająrudymentarnejprawdyoczło-
wieku,któryzmierzającdodobrapowszechnego,wykazujesięracjo-
nalnąwolnością.WtymsensiearchetypPlatońskiejpaidei,przez
uniwersytetzbiegiemlatdoskonalony,stałsięarchetypemuniwer-
salnym.Znaczyto,iżodpornynawpływkulturowychregionali-
zmów,kształtowaćpowinienfundamentalnąwizjęprawdyjako
wartościuniwersalnej.Dopierozniejwyłaniasięto,cozjednejstro-
nypotwierdzająhistorycznie,zdrugiejnadajetrwałośćwartościom
nadrzędnym.Właśnieznichwynikadziśjużzapomnianyideałfilo-
zofowania(jakoposzukiwaniaprawdy)zgodnyzżyciem.Postawa
ta,ukształtowanaprzezSokratesawdalekiejprzeszłości,nakazywa-
ła,abywątekegzystencjalnywarunkowanybyłpryncypialnością
intelektualnychcnót.Nieprawdopodobnewobectegojest,żebynawet
największysceptykmógłzachwiaćwiarąwtrwałośćuniwersyteckie-
gosystemuwartości.Zjegoethosuwynikabowiemprzekonanie,iż
prawdaijejnauczanietoakuszerskiwysiłek,któryzaświadczając
opowinnościuniwersytetu,tworzyjegoautorytet.
Ztymwiążesiępowinnośćkolejna.Tamianowicie,którazfaktu