Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nośnikipamięci,sferypolitykipamięci
15
Wbadaniachtychobecnejestprzekonanie,iżpamięćzbiorowa–
analogiczniejakpamięćindywidualnajednostki–posiadacharakter
dynamiczny5.Idąctymtropem,niepostrzegamyjejzatem–ujmując
Maurice’aHalbwachsawlatachmiędzywojennych,atakżewspółczesneim
rozważanianiemieckiegohistorykaiteoretykasztukiAbyWarburganadza-
gadnieniempamięcikulturowej.Odnośniedogenezyhistorycznychstudiów
nadpamięciąiroliodegranejwichustanowieniuprzezniektórychprzedsta-
wicieliśrodowiska„Annales”zPierre’emNorąnaczele,atakżenatematszer-
szegokontekstuspołeczno-kulturowego,którywróżnychkrajachnarozmaite
sposobywarunkowałwzrostwpływuiznaczenia„dyskursupamięci”wkońco-
wychdekadachXXw
.zob.m.in.B.Baczko,Wyobraźniaspołeczna,wyobrażenia
społeczne,w:idem,Wyobrażeniaspołeczne.Szkiceonadzieiipamięcizbiorowej,
Warszawa1994,s.18–70;A.Confino,SomeRandomThoughtsonHistory’sRecent
Past,„HistoryandMemory”T
.12:2000,nr2,s.29–55;P
.Hutton,Historyasan
ArtofMemory,Hannover–London1993(zwł.s.1–26i73–90);K.Kaźmierska,
Ramyspołecznepamięci,„KulturaiSpołeczeństwo”T
.51:2007,nr2,s.3–23;
K.LeeKlein,Opojawieniusiępamięciwdyskursiehistorycznym,„Konteksty
.Pol-
skaSztukaLudowa”2003:T
.57,nr3–4,s.42–56;K.Kończal,Bliskiespotkania
zhistoriądrugiegostopnia,w:A.Szpociński,(red.),Pamięćzbiorowajakoczynnik
integracjiiźródłokonfliktów,Warszawa2009,s.207–226;eadem,Codwastopnie
toniejeden.Kronika(nie)obecności„miejscpamięci”wbadaniachhistorycznych,
„ZapiskiHistoryczne”T
.73:2008,z.3–4,s.171–189;B.Korzeniewski,Pamięć
zbiorowawewspółczesnymdyskursiehumanistycznym,„PrzeglądZachodni”
2005,nr2,s.121–138;J.Maternicki(red.),Świadomośćhistorycznajakoprzed-
miotbadańhistorycznych,socjologicznychihistoryczno-dydaktycznych,Warsza-
wa1985;P
.Nora,Czaspamięci,„ResPublicaNova”2001,nr7,s.37–43;T
.Pawe-
lec,Pamięćhistorycznajakoscreenmemory,w:S.Nowinowski,J.Pomorski,
R.Stobiecki(red.),Pamięćipolitykahistoryczna.DoświadczeniaPolskiijejsą-
siadów,s.141–156;M.Saryusz-Wolska,Wprowadzenie,w:M.Saryusz-Wolska
(red.),Pamięćzbiorowaikulturowa.Współczesnaperspektywaniemiecka,Kraków
2009,s.8–38;R.Traba,Historia–przestrzeńdialogu,Warszawa2006,s.23–40;
J.Winter,E.Sivan,SettingtheFramework,w:J.Winter,E.Sivan(red.),Warand
RemembranceintheTwentiethCentury,Cambridge–NewYork1999,s.6–39.
5Psychologowiepamięciindywidualnejujmująowądynamikęwpostaci
szeregumechanizmówpsychologicznychwpływającychnato,coczłowiekpa-
mięta.Konkretnyrezultatdziałaniatychżemechanizmówpozostajeprzytym
funkcjąaktualnychpotrzebpsychologicznychdanegoosobnika,jegobieżących
doświadczeńiemocji,społecznieuwarunkowanychmożliwościekspresji.Sze-
rzejwtymwzględziezob.np.E.Waites,MemoryQuest:TraumaandtheSearch
forPersonalHistory,NewYork1997.Zob.teżA.Baddeley
,ThePsychologyofRe-
memberingandForgetting,w:T
.Butler(red.),Memory:History
,Cultureandthe
Mind,1989,s.33–60.Niemałohistoryków–badaczypamięcizbiorowejtakże
odwołujesiędoanalogicznegomodeluujmowaniadynamikipracypamięci.
Zresztąrównieżici,którzystarająsięwywikłaćkategoriępamięcizbiorowej
z„psychologizujących”konotacji,postrzegająjąjakoproduktzłożonychpro-
cesówkulturowegotworzeniaispołecznejkomunikacji.Zob.wtymwzględzie
W
.Kansteiner,FindingMeaninginMemory:AMethodologicalCritiqueofCollec-
tiveMemoryStudies,„HistoryandTheory”T
.41:2002,nr2,s.179–197.Por.D
.
