Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI
rzeczmetaforycznie–jakozamkniętego,wyizolowanego„akwenu
ospokojnejwodzie”,aleprzypisujemyjejwłaściwości„morskiejot-
chłani”zasilanejstaleprzezdopływywpadającychdoniejrzek.Itak
jaktaflamorzapoddawanajestoddziaływaniuwieluczynników
,tak
ipamięćzbiorowapodlegaróżnymruchom.Naskuteksilnegowia-
truwodymorzamieszająsię–te,którebyłynapowierzchnizostają
zepchniętedogłębininaodwrót.Cyklicznieteżpodczasprzypły-
wówmorzepozbywasięczęściswoichzasobówpoto,bypoja-
kimśczasieponownie(podpostaciąwódgruntowych)włączyćjedo
swojegokrólestwa.Podobniewyobrażamysobiedynamikęzmian
zachodzącychwpamięci.JakzauważaK.Kaźmierska:
Pamięćmusibyćselektywna.Niemożnabowiempamiętaćwszystkie-
go.Dlategozarównowwymiarzeindywidualnym,jakizbiorowymjed-
netreściwypierająinne.Niektórezyskujątrwałemiejscewkrajobrazie
pamięci(zwłaszczawkanoniedziedzictwakulturowegodanejgrupy),
innezaśpełniąfunkcjęelementówprzemijającychzwiązanychzespe-
cyfikądanegoczasu.Proceswłączaniaiwykluczaniazniejjestwięc
ciągłyidynamiczny6.
Założenieodynamicznymcharakterzepamięciprowadzinasdo
tezyomożliwościtakżecelowego,planowegowpływanianakształt
treścizbiorowejpamięciprzezróżnepodmiotyspołeczne.Innymi
słowy
,jestonaautonomicznawstosunkudozjawisk/doświadczeń
zprzeszłości,doktórychmiałabysięodnosić.Naderrozmaitewięc
procesy
,oddziaływaniaalboczynniki–omniejlubbardziejspon-
tanicznymcharakterze–mogązadecydowaćotym,cokonkretnie
staniesiętreściązbiorowejpamięcihistorycznej,awszczególności
couformujejejtrzon.Ówrdzeńzbiorowejpamięciokreślamyter-
minemkanonhistorycznydanejzbiorowości.A.Szpociński,który
wprowadziłtopojęciedoobiegunaukowego,definiujekanonjako
„zbióruznawanychprzezdanąwspólnotęmiejscpamięci”czyteż,
winnejpracy
,jako„podstawowyukładelementówtworzącychpa-
Loewenthal,FabricatingHeritage,„HistoryandMemory”T
.10:1998,s.5–24.Por.
teżJ.Assmann,Pamięćkulturowa.Pismo,zapamiętywanieipolitycznatożsamość
wcywilizacjachstarożytnych,Warszawa2008(zwł.cz.I);A.Assmann,Przestrze-
niepamięci.Formyiprzemianypamięcikulturowej,w:M.Saryusz-Wolska(red.),
Pamięćzbiorowa…,s.101–142;M.Hirszowicz,E.Neyman,Społeczneramyniepa-
mięci,„KulturaiSpołeczeństwo”T
.45:2001,s.23–48;B.Szacka,Czasprzeszły
,
pamięć,mit…,s.41–45.
6K.Kaźmierska,Ramyspołecznepamięci…,s.12.
