Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
RozdziałI
upamiętnianiawkategoriachsuigenerispraktykispołecznej24po-
zwalanamrozpoznaćtrzypodstawoweobszaryzagadnień:
1.Założeniasterującepodzielaneprzeztych,którzyformułowalioraz
wdrażaliwżyciekomunistycznąpolitykępamięci.
Chodziłobytutajotreścirozmaitegocharakteru,poczynającod
podstawowychelementówkomunistycznejhistoriozofiiorazwy-
pływającegozniejsposobupostrzeganiarzeczywistościspołecz-
nej(wtymwszczególnościsamegospołeczeństwapolskiegojako
przedmiotuzabiegówwsferzepamięci),akończącnakonkretnych
dyrektywach(dopoziomuurzędowychipartyjnychzaleceńwłącz-
nie)natemattego,jakiezmianywzakresiepoglądównaprzeszłość
należywprowadzaćizapomocąjakichzabiegówedukacyjnych,
propagandowych,atakżetychzesferyspołecznegorytuału,nale-
żałobytegodokonać.
2.Konkretnedziałaniarealizowanewprzestrzenispołecznej(orazich
wytwory),któresłużyłykreowaniunowychmiejsciobrazówpa-
mięci25,atakżedekonstrukcjii/lubprzebudowiemiejsciobrazów
zastanychwdotychczasowejpamięcizbiorowej.
Wramachtejsferyproblemowejobiektemdociekańmogąstać
sięrozmaite,organizowaneprzezwładzeobchodyczyobrzędy
ocharakterzepublicznym(składającesięna„komunistyczneświę-
towanie”26),atakżewszelkieinneimprezymasowe,wktórychobec-
nebyłyokreślone,pożądaneprzezobózrządzący
,odniesieniado
postaciizjawiskzprzeszłości.Chodzioczywiścieorozpoznanie
kształtuitreściowychodniesień,atakżeichznakówaksjologicz-
bana–Chicago2002,s.3–4;P
.Hutton,HistoryasanArt…,s.2–10;idem,Mnemonic
SchemesintheNewHistoryofMemory,„HistoryandTheory”T
.36:1997,nr4,s.
378–391.
24WtymmomencienawiązujemydopropozycjiteoretycznejJerzegoKmity
.
Zob.np.J.Kmita,G.Banaszak,Społeczno-regulacyjnakoncepcjakultury,Warsza-
wa1994.KonceptualnąwartośćkategoriipraktykispołecznejdlabadaniaPRL-u
podkreślatakże(wychodzącodkoncepcjiteoretycznychPierre’aBourdieuiAn-
thony’egoGiddensa)DariuszStola,idem,Odalszyrozwój…,s.139–140.
25Terminemtymokreślamyspecyficznąpodklasęmiejscpamięci,tzn.takie
spośródnich,któreprzybierająpostaćcałościowychobrazówpewnychrodza-
jówprocesówhistorycznychi/lubdłuższych,wyodrębniającychsięfragmentów
dziejów
.Zob.D
.Malczewska-Pawelec,T
.Pawelec,Syndromfałszywejpamięci.
KreowaniewizjinajnowszychdziejówPolskiwpodręcznikachszkolnychwczesnego
PRL-u,w:Sz.Wróbel(red.),Iluzjepamięci,Poznań–Kalisz2007,s.1
10.
26ZagadnieniemtymzająłsięPiotrOsęka(Rytuałystalinizmu.Oficjalneświęta
iuroczystościrocznicowewPolsce1944–1956,Warszawa2006).Komemoracyjny
wymiartychprzedsięwzięćnieznalazłsięjednakwcentrumjegouwagi.
