Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nośnikipamięci,sferypolitykipamięci
29
nejnaskalękrajowązdanymobszarem(videobecnośćLeninana
PodtatrzuprzedIwojnąświatową).Wreszcie,miejscowewarunki
(wtymlokalnaprzeszłośćilokalnaoniejpamięć)mogłasprzyjać
ustanawianiuupamiętniającychpraktykspecyficznychwyłącznie
dladanegoobszaru.Tyczysiętozarównoprocesukreowaniano-
wychmiejscpamięci,jakidekonstrukcji,względnieprzekształcania
miejscdotychczasistniejących.
Komunistycznapolitykapamięcinapoziomielokalnymmanife-
stowaćsięmogłaoczywiściejedyniewszczelinachilukachpozo-
stawionychprzezpolitykępamięcipoziomucentralnego,koordyno-
wanąiegzekwowanąprzezwładzezwierzchnie.Tenjejsubsydiarny
charakterniepowinienjednakprowadzićdowniosku,żepozbawio-
naonabyłaistotniejszegoznaczenia.Zakorzeniająckomunistycz-
nesymbolepamięciwlokalnymkontekście,atakżewykorzystując
miejscowe(niekiedyfaktycznieniepozbawioneznaczeniadladanej
społeczności)odniesieniawcelurozbudowyikonkretyzacjipożą-
danegoprzezwładzekanonuhistorycznego,mogłaprzynajmniej
potencjalniewpływaćnatakiepłaszczyznyspołecznejświado-
mości,którewymykałysięoddziaływaniupolitykipamięcipoziomu
centralnego.
Wywodypowyższepozwalająnawytypowanieobszarów
,wktó-
rychoperowanieperspektywąlokalnąjestpożytecznepoznawczo
iumożliwiaśledzenieprzejawówlokalnejpolitykipamięci.Jaksię
wydaje,owalokalnapolitykapamięciwystępowaćmożewszcze-
gólnościwsferzeorganizowaniaprzestrzenipublicznej.Gdywpo-
mnikachinazwachulicupamiętnisiębohaterówiwydarzeniarangi
ogólnokrajowejzawszepozostajejeszczemiejscenatemiejsco-
we.Mogąteżonestaćsięobiektemintencjonalnieorganizowanych
nadanymterenieuroczystościrocznicowychczyimprez.Zresztą
nawetwtedy
,kiedyuroczystościsłużąprzedewszystkimupamięt-
nianiu„centralnemu”,możnawplataćwnieodniesieniadowątków
lokalnejproweniencji.Tosamomożnapowiedzieć(choćwykracza
topozazagadnienieprzestrzeni)natemattreścipublikowanych
wprasieszczeblalokalnego(regionalnej),atakżetychprzywoły-
wanychwprowadzonejnamiejscupracykulturalno-oświatowej
(wświetlicach,domachkulturyetc.).
Jakjużwyżejsygnalizowaliśmy
,nasząuwagękoncentrujemy
napierwszejdekadziekomunistycznejPolski,wnajwiększymzaś
stopniunalatach1948–1956.Wprawdziewładzepaństwoweświa-
domiemanipulowałypamięciąhistorycznąPolakówwłaściwie
przezcałyokresPRL-u,jednak,jaksięwydaje,największenasi-
leniedziałańwtymzakresie(atakżenajwiększyichradykalizm)
przypadłonatzw
.okresstalinowski.Wtedybowiemwyraziścieod-