Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
nychdokumentachczypisanychexpostwspomnieniach,kontrastująone
bowiemzichrzeczywistymizachowaniami,którychwyrazembyłanp.
słabadyscyplinapracywzakładach,wzmożonapłynnośćkadrczyniska
wydajnośćpracy.
Trzebapodkreślić,żewielekwestiizwiązanychzfunkcjonowaniemśro-
dowiskarobotniczegobyłojużprzedmiotembadańpolskichizagranicznych
historyków.Zainteresowaniepolskimirobotnikamikontrastujezzauważal-
nymjednakpo1989r.ograniczeniembadańwinnychkrajach,zwłaszcza
EuropyŚrodkowo-Wschodniej.Organizatorzydużegomiędzynarodowego
kolokwium,któreodbyłosięwewrześniu2003r.wPoczdamie:PeterHüb-
ner,ChristophKlessmanniKlausTenefeldwewstępiedoobszernegotomu
będącegopokłosiemtegospotkaniazwróciliuwagę,żeflDieGeschichtevon
Arbeitern,ihrenOrganisationsformen,Lebensverhältnissen,Konfliktlagen,
UtopienundVerhaltensweisenhatschonlangekeineKonjunkturmehr.
InwestlichenIndustriegesellsachaftenverlorsieanInteresse,weilihrSub-
jektschrumpfte[...]IndenrealsozialistischenStaatenwarsieüberfrachtet
mitideologischenProjektionen,dieamEndeniemandmehrwirklichernst
nahm.InderrevolutionärenUmbruchkonstellationvon1989/1990spielten
ArbeiterkeinesignifikanteRolle”9.
Natymtledorobekpolskiejhistoriografiiprezentujesięcałkiemkorzyst-
nie.Niejestonjednakwolnyodpewnychsłabości,naktórezwróciłuwa-
PeterHeumos.WartykulestanowiącymprzeglądbadańwPolsce,Cze-
chach,Słowacji,Węgrzech,Rumunii,BułgariiiNiemczech,poświęconym
WorkersunderCommunistRule,wskazałnaspecyfikębadawcząposzczegól-
nychkrajów,któraczęstobyłaskutkiemichtradycjikulturowychipolitycz-
nych.WprzypadkuPolskiwyrażałosiętowkoncentracjipolskichbadaczy
nakwestiachoporurobotnikówwobecsystemukomunistycznegoiswo-
istejichflheroizacji”10.Dopewnegostopniajednaktrudnosiętemudziwić,
biorącpoduwagę,żedokładnietesameaspektybudziłyzainteresowanie
badaczyzachodnich.Wystarczyprzejrzećbibliografiepracpoświęconych
polskimrobotnikom,któreukazałysięwjęzykuangielskim,byprzekonać
się,żeogromnawiększośćdotyczyflSolidarności”ijejroliwobaleniusyste-
mukomunistycznego.ChlubnymwyjątkiemjestksiążkaPadraicaKenneya
9P.Hübner,Ch.Klessmann,K.Tenfelde,Einleitung,w:ArbeiterimStaatssozialismus.Ideo-
logischerAnspruchundsozialeWirklichkeit,red.P.Hübner,Ch.Klessmann,K.Tenfelde,Bőhlau
VerlagKőlnWeimerWien2005,s.9.
10P.Heumos,Workersundercommunistrule:ResearchintheformersocialistcountriesofEast-
ern-CentralandSouth-EasternEuropeandintheFederalRepublicofGermany,,,InternationalRe-
viewofSocialHistory”2010,t.55,s.83-115.