Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DSM-IV,następujeodejścieodujmowaniaalkoholizmujako
choroby,narzeczterminówuzależnienieodalkoholuizespół
uzależnieniaodalkoholu.
Większośćwspółczesnychautorówdefiniującychuzależnienie
odalkoholu,podobniejakGlatt,kładzieakcentnajednostkowych
iinterpersonalnychszkodachponoszonychprzezosobyuzależnione
iichotoczenie.Jaksięwydaje,popularnośćdefinicjiopierających
sięnakryteriumszkód,jakogłównymkryteriumocenyuzależnień,
wynikazfaktu,iżposiadaonowaloryoperacyjne,zezwala
zewnętrznymobserwatoromna,wmiaręobiektywną,ocenę
diagnostyczną.Walorówtychnieposiadająkryteria,takiejak
wewnętrznyprzymuspicia,występującewniektórychdefinicjach.
Wieluspośródautorówoperujeogólnąkategoriąuzależnień,jako
nadrzędną,zktórejwyprowadzaćmożnadefinicjeszczegółowe.
Zwolennicytakiegopodejściapodkreślająpodobieństwo
mechanizmówpsychofizjologicznych,bezwzględunato,cojest
specyficznąprzyczynąuzależnieniaczysilneśrodkichemiczne
(alkohol,opiaty,barbituranyitd.),czyteżmechanizmy
psychologiczne,np.whazardzie,seksoholizmie,pracoholizmie(por.
Golińska,2008).StantonPeele(1987)stanuzależnieniarozumie
szerokotwierdząc:„Uzależnienieniepowodujejakiśśrodek
odczulający,czyjegochemicznewłaściwości.Uzależnieniewynika
zefektu,jakitenśrodekwywołujeudanejosobywdanych
okolicznościach;upragnionegoefektuzmniejszającegoniepokój
(iparadoksalnie)zmniejszającegoogólnązdolność,tak,żeto,
cowywołujeniepokójstajesięjeszczegroźniejsze.Jesteśmy
uzależnienioddoświadczeniajakiegonamdostarczanarkotyk”(s.
62).Wtymznaczeniuuzależnionymmożnabyćnietylko
odnarkotyków,barbituranówczyalkoholu,lecztakżeodinstytucji
totalitarnychtypusekty,więzieniaitp.Słabeegoiniskasamoocena
sąnajbardziejsprzyjającerozwojowiuzależnienia.Osobyoniskiej
samooceniesięgająpośrodkichemiczne,byuniknąćkonieczności
radzeniasobieztrudamiżyciaizneutralizowaćstrachprzed
niepowodzeniem.Szczególnąrolęodgrywaalkohol,gdyż,jak
wynikazlicznychbadańiobserwacji,posiadaonwłaściwości
„iluzyjne”wdostarczaniuzłudzeńposiadaniamocyiwładzy,
kontrolinadinnymi,atakżetłumienianegatywnychemocji.
ZdaniemPeele’aistotakażdegouzależnieniasprowadzasiędokilku
właściwości:
1)Uzależnieniemacharakterkontinuum–tzn.żeniezachodzi
