Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Perspektywyodbioru
(m.in.RobertFrank,DianeArbus)36.ZamysłSteichenaniesprowadzałsięzatemwyłącznie
dozaprezentowaniapopularnych,atrakcyjnychwizualnieobrazów,ambicjąkuratorabyło
raczejskomentowaniekondycjiczłowiekapodoświadczeniachwojny,wobliczunowego
porządkupolitycznegoispołecznychwyzwań,coniepozostawałobezzwiązkuztoczącymi
sięwówczaswStanachZjednoczonychdebatami37.Zjednejstronyważnemiejscewnarracji
zajęławielkoformatowafotografiaZgromadzeniaNarodówZjednoczonych,którejtowarzyszyły
zdaniaotwierająceKartęNarodówZjednoczonych,podkreślającaregeneracyjnypotencjałprze-
słaniaozjednoczonejjużludzkości,zdrugiej-barwnydiapozytyw,prezentującydetonację
pierwszejbombywodorowej(1952),który-pokazanywzaciemnionej,wydzielonejsali-miał
charaktermoralnegonapomnienia[il.7].Wobliczuogromnychproblemówekonomicznych
ispołecznychtaksformułowanaprzestrogaraziłajednaknaiwnymoptymizmem,którystał
sięosiąpóźniejszej,głośnejkrytykiprojektunacałymświecie.
NaszlakutournéewystawyznalazłsięParyż,aletakżeBerlin,MoskwaczyTokio.Steichen
przyznawał,żezależałomunaekspozycjachwnewralgicznychpolitycznieihistorycznie
miejscach.DążenietokorespondowałozplanamiUnitedStatesInformationAgency,której
zadaniembyłostopniowezwiększaniekulturalnegoorazpolitycznegooddziaływaniaStanów
Zjednoczonych,zwłaszczawwyniszczonejwojnąEuropie.Pokazparyski,którymiałmiejsce
wMuséeNationald’ArtModerne(26stycznia-26lutego1956roku),zapamiętanyzostał
główniezasprawąrecepcjitekstuRolandaBarthes’azDLesLettresNouvelles”(marzec1956),
późniejprzedrukowanegowtomieMitologie.Krytycznieustosunkowującsiędouniwersali-
stycznejnarracjiwystawy,Barthesrozważałpromowanyprzezniąwarianthumanizmu,który
określiłmianemDklasycznego”,wgruncierzeczyanachronicznegowobecbolączekwspół-
czesności.Jegozdaniemekspozycjaoferowałajedyniebanalną,humanitarystycznąopowieść
oogólnoludzkiejkonsolidacji,ignorującąróżniceekonomiczneorazprzysłaniającąimperialną
politykę,coczyniłoztegoprojektumanifestacjęzachodniejideologiiowyraźnieneokolonial-
nymcharakterze38.Niewątpliwieantyamerykańskienastrojefrancuskichintelektualistównie
pozostałybezznaczeniadlatejopinii;jednak-biorącpoduwagęwspomnianelosyfotografii
Doisneau,wskazująceważkośćfotografiireportażowejjakonowegojęzykawizualnego,wktó-
regoobszarzerealizowanopropagandoweofertyorazsygnalizowanopolitycznespory-głos
Barthes’astajesięzrozumiały.Jestontymciekawszy,żeFrancjapierwszychlatpowojennych
36J.-C.Gautrand,LookingatOthersł,s.613,628.
37
Miałyonezwiązekprzedewszystkimzkrytykątotalitaryzmu-nazizmuorazkomunizmu.Jednymzgło-
śnychpunktówwyjściadodyskusjibyłapublikacjaw1950rokuTheAuthoritarianPersonality,współautorstwa
TheodoraW
.Adorna,operującaantagonistycznymipojęciamiDosobowościautorytarnej”iDosobowościdemo-
kratycznej”.Wątektenzostanierozwiniętywinnymmiejscu.
38RolandBarthes,Wielkaludzkarodzina,[w:]tegoż,Mitologie,tłum.AdamDziadek,Warszawa2000,s.217-220.
32
