Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Paryż-NowyJork-Warszawa.Językhumanistycznegofotoreportażujakoparadygmat
zdefiniowaćfenomenfotografiireportażowejpołowyXXwiekuweFrancji,aletakżewyjaśnić
pojawianiesiępokrewnegorozumieniamediumorazpostawyfotografawinnychramach
czasowych,wodmiennymkontekściehistorycznymipolitycznym.Tensposóbdefiniowania
zjawiskzobszarufotografiiwydajesięzatemszczególnieatrakcyjnywprzypadkubadania
problemurecepcji,akcentujebowiemzarównodystynktywnecechyjęzykawizualnego,jak
iuwzględniarelacjęmiędzytym,conajbardziejtypowepodwzględemstylistycznymiświa-
topoglądowym,atym,cojestefektemwyboruodmiennychśrodkówwyrazuczytematyki,
atakżeoddajenapięciemiędzyDcentrum”aDperyferiami”funkcjonowaniadanejtendencji.
Skłaniaprzytymdoszukaniadominant,np.najbardziejistotnychksiążek,fotoreportaży,
wystaw,które-wsposóbcharakterystycznydlaKuhnowskiejkoncepcjiparadygmatunauko-
wego-mogłybyćwidzianejakowehikułyrozprzestrzenianiasięjęzykawizualnegoijako
takiezajmowaćistotnemiejscewhistorycznejanalizienurtu.
SposóbpojmowaniafotografiihumanistycznejprzezHamiltonaprzypominadefiniowanie
pokrewnegozjawiskaartystycznego-Dneorealizmu”wfilmieifotografii5.Rozumianyjest
onnietylejakościśleokreślonystylprzedstawiania,coraczejDstylistycznytrend”,mający
swojąkulminacjęwlatach1945-1949weWłoszech,dającysięopisaćwsposóbogólny,
m.in.poprzezoperowanieprzezreżyserów-zVittoriemDeSicą,RobertemRossellinim
iFederikiemFellinimnaczele-Dfotografiącharakterystycznądlastylureportażowego”,
Dprawdągryaktorskiej,zwykleamatorów”,Drealizacjąpozastudiem”,Dprawdąoświetlenia”czy
inscenizacjązzastosowaniemgłębiostrości(opartąnaustaleniuplanubliższegoidalszego)
6
.
Oistocieneorealizmustanowijednakprzedewszystkimdynamikarecepcji-nawiązywała
doniegoniemalcałaeuropejskaprodukcjafilmowalat40.i50.Podstawowymwyznaczni-
kiempoetykineorealistycznejjestwięcnietylkozespółspecyficznychrozwiązańformalnych
czywybórpodobnychDuniwersalnych”tematów,aletakżewspólnaDetycznawrażliwość”
twórców,postawazorientowananaczłowiekaorazpokazywanieDprawdy”orzeczywistości7.
Przedtypowostylistyczną,normatywnądefinicjąneorealizmuwzbraniałsięjużczołowykrytyk
formacji,AndréBazin,pytającretorycznie:DCzyż«neorealizm»niejestprzedewszystkim
5Natematneorealizmufotografiiwrelacjidofilmuzob.m.in.:WalterLiva,LafotografiaeilneorealismoinItalia,
1945–1965.DaLuigiCrocenzialGruppoFriulanoperunanuovafotografiafinoaMarioGiacomelli,Pordenone2010;
J.-C.Gautrand,LookingatOthers…,s.613-640.Cociekawe,wefrancuskojęzycznej(pierwotnej)wersjiksiążki
tytułrozdziałumiałformępytania:Leregarddesautres:humanismeounéo-réalisme?Gautrandokreśliłfrancuską
fotografięhumanistycznąjakoDsympatyzującą”zneorealistycznymkinem.
6MiraLiehm,PassionandDefiance.FilminItalyfrom1942tothePresent,Berkeley1984,s.132.
7Zob.AlbertoFarassino,Neorealismo.Storiaegeografia,[w:]Neorealismo.Cinemaitaliano1945–1949,red.tegoż,
Torino1989,s.29;LinoMicciché,DeSantiseilverosimile,[w:]Nonc’èpacetragliulivi.Unneorealismopostmoderno,
red.VitoZagarrio,Roma2002,s.7.
23
