Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Bogdanowicz,M.Lipowska(red.nauk.),Rodzinne,edukacyjneipsychologicznewyznacznikirozwoju,Kraków2008
ISBN978-83-7850-376-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008
M.Straś-Romanowska.Szanseizagrożeniarozwojuczłowiekawewspółczesnymświecie
21
jestnasprzedaż.Cnotabrakuorientacjiaksjologicznejwrazzkultemma-
terializmupraktycznego(wyrażonymdobitniewtytuleksiążkiJ.B.Schor
Urodzeni,bykupować)sprawiają,żetożsamośćwspółczesnegoczłowiekajest
narażonanaswoistekalectwoczyatrofię.Tontożsamośćwymyta”(Melosik,
1996),nnieskażona”(Bauman,2005),opartanaprzekonaniuoskuteczności
działania,atrakcyjnościspołecznejimarkachposiadanychnproduktów”.Dla
przedstawicielakulturykonsumpcyjnejważniejszeodpytania:kimjestem?,
anawetodpytania:jaki(a)jestem?,jestpytanie:jaksięprezentuję?
Panującywnkulturzeuwodzenia”(Bortnowska,2005)zamęttożsamo-
ściowyjestpotęgowanykultemwartościhedonistycznych(nNiebawiszsię,nie
żyjesz”–głosihasłopopularnegospotureklamowego),powodującwrezultacie
zamianęnetykinaestetykę”(Fowles,1992),nkulturynaprzyjemność”(Shuster-
man,1992).JaktwierdziZ.Bauman,światwspółczesnegoczłowiekaprzypo-
minanpastwiskoiplaczabaw”,gdziewferworzeużywanianiemamiejscana
głębsząrefleksjęnadwłasnymżyciemijegosensem,naddobremwspólnym
iodpowiedzialnościąmoralną(Bauman,2005).Jednązpoważniejszychkonse-
kwencjipowyższychzjawiskjestobserwowalnywżyciujednostekstanwtórne-
gozniewolenia–przezwłasnewytwory,rozrywkę,atakżeprzezjęzyk(Buber,
1993).Tennmiękkitotalitaryzm”,któregonajskuteczniejszyminarzędziamisą
media,reklamairynek,niesiezesobąparadoksalnąwepoceindywidualizmu
groźbędezindywidualizacji,umasowieniagustówizatracaniapotrzebypoczu-
ciawłasnejodrębności.
Innymiznakamidzisiejszejkultury,ważnymiwkontekścieproblematyki
zagrożeńdlarozwojutożsamościjednostki,sąprocesyglobalizacyjne,tenden-
cjekosmopolityczne,atakżewzmożonetempożycia,pośpiechizwiązaneznim
wychyleniekuprzyszłości,powodująceniebezpieczeństwowykorzenienia,utraty
poczuciaprzynależnościspołecznejikulturowejorazzawężenieperspektywy
biograficznej.Towarzyszącytymprocesomnatłokbodźcówiinformacji(nhor-
rorinformaticus”)rozpraszauwagę,przeciążaumysł,zniechęcającdorefleksji,
szczególnienadwłasnymżyciem.Konfrontacjęzsobąutrudniateżpanujący
powszechniekultmłodościizwiązaneznimzjawiskagerontofobiiiuniagizmu,
któreczęstomotywująnietylkodotroskiowłasnezdrowie,wyglądikon-
dycję,doopóźnianiaprocesówstarzenia,lecztakżedomaskowaniaswojego
rzeczywistegowizerunku,dozakłamywaniawiekukalendarzowegoizaprze-
czaniazwiązanymznimproblemom,byzawszelkącenę(takżezacenęzdro-
wia)upodobnićsiędoludzimłodych.Wrezultacienaszkicowanychpowyżej
tendencjipojawiłasięnowapostaćtożsamości,tzw.tożsamośćeskapistyczna,
transkulturowa,rozmyta,balansującamiędzyrozmaitymitożsamościami.Jak
błyskotliwiezauważyłlaureatnagrodyNikeA.Stasiuk,ndlawspółczesnego
człowiekamożliwośćbyciakimśinnymistałasięsurogatemzbawienia”.
