Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Bogdanowicz,M.Lipowska(red.nauk.),Rodzinne,edukacyjneipsychologicznewyznacznikirozwoju,Kraków2008
ISBN978-83-7850-376-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008
28
CzęśćI.Rodzinnewyznacznikirozwoju
Dlategowceluuściśleniarozważańczęstobędzieużywanakoniunkcja:choroba
iniepełnosprawność.WPolscejestok.10%osóbniepełnosprawnych,wtym
ok.12%wwiekupowyżej65lat.
Sytuacjażyciowaczłowiekajakokategoria
opisusytuacjiczłowiekaniepełnosprawnegowrodzinie
Ujęcieogólnejsytuacjiżyciowejczłowiekajestnastępstwemrefleksjinadwłasnym
położeniemegzystencjalnym,jakościąwłasnegożycia,poziomemżycia,pozycją
wśródinnych,bezpieczeństwemosobistym,przeżywanymcierpienieminadzieją.
Tonamysłnadperspektywąszansprzetrwaniaisamorealizacji.
Opissytuacjiżyciowejpowinienuwzględniać:
–teelementyotoczeniazewnętrznego,którezostałyprzezpodmiotziden-
tyfikowanejakoważne.Informacjedotycząceotoczeniaprzybierająpo-
staćsubiektywno-obiektywną,tzn.poddająsięobiektywnemupomia-
rowiijednocześniewpływająnazachowaniewzależnościodznaczenia,
jakienadajeimpodmiot;
–szanserealizacjiprogramówbędącychwyrazemrealizacjikierunkówdzia-
łania.Kwestiadotyczykonkretności(vsrozmytewzakresiedokładności
iczasurealizacji)orazhierarchiiichrealizacji.
Analizasytuacjiżyciowychczłowiekatozadaniebardzotrudneztegowzglę-
du,żezachowaniaprzebiegająnaróżnychpoziomachorganizacji,którajesthie-
rarchiczna–odruchybezwarunkowe,odruchywarunkowe,spełnianieoczekiwań
otoczenia,zachowaniapodmiotowe;atakżezuwaginawspółzależnośćwielu
elementówskładowychprzynależnychdodanejsytuacji–cechyotoczenia,wła-
ściwościjednostki,celeżyciowe,posiadaneumiejętnościorazwspółzależności.
Dotyczytozwłaszczarozróżnieniazidentyfikowanychprzezpodmiotobra-
zówotoczeniaorazmożliwychdlaniegodziałań:
–trudnościzopisemotoczenia,wktóreosobajestnzanurzona”idoktó-
regoprzynależy;
–stałychzmianzachodzącychwsamymczłowiekujakopodmiociesytuacji.
Niektóreztychzmianwynikajązprzejawianejaktywnościwłasnej,ale
wielejestodniejniezależnych.Wjęzykupsychologicznym,gdydanaosoba
niejestsprawcązmianiniezachowujenadnimikontroli,wówczasmówisię
obrakupoczuciasprawstwalubobrakukontrolinadzdarzeniami.
Sytuacjażyciowaosóbniepełnosprawnychiprzewleklechorychzostanie
opisanazperspektywyichpołożeniaegzystencjalnego(zdrowotno-socjalnego),
percepcjiotoczeniazewnętrznego–nailejestonoprzyjazneidajeszansęegzy-
