Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Typologiaformmałżeństwairodziny
11
brakiemustalonychnormwspółżyciaseksualnegomiędzyjegoczłonkami(Olechnicki,
Załęcki,1997).
Wliteraturzesocjologicznejnapotkamyrównieżopismałżeństwparzystych.Byłyto
instytucjonalnezwiązkimonogamiczne,któresankcjonowałyutrzymywanieseksualnych
kontaktówpozamałżeńskichprzezmężczyznę(Olechnicki,Załęcki,1997).
Biorącpoduwagęinnekryteriawyróżnianiatypówmałżeństw,napotkamywlitera-
turzezjawiskoegzogamiiiendogamii,tj.swoistemałżeńskienakazyobyczajowe,funk-
cjonującewdanejzbiorowości.Egzogamiatopraktykazawieraniamałżeństwzosobą
(osobami)spozawłasnejgrupy-krewniaczej,religijnej,kastowejczyinnej.Endogamia
natomiaststanowiobyczajowynakazzawieraniamałżeństwawobrębiegrupy,doktórej
jednostkaprzynależy(Olechnicki,Załęcki,1997).Jeślijednakndobórpartnerównieod-
powiadaistniejącymwramachdanejzbiorowościkulturowymwzorcomipreferencjom,
dotyczącympochodzeniapartnerówtakiegozwiązku,wterminologiisocjologicznejokre-
ślanyjestonjakomałżeństwomieszane”(Olechnicki,Załęcki,1997,s.120),np.małżeń-
stwamiędzyjednostkamipochodzącymizróżnychgruprasowychlubreligijnych.
Wwielukulturachdużeznaczeniemafaktwspólnegozamieszkaniamałżonków.Dzień
zaślubinjestspołecznymaktem,wktórymojciecprzyszłejmałżonkisymbolicznieodpro-
wadzajądoołtarza,przekazującodtejchwilijejżycieprzyszłemumężowi.Wobecnym
czasiecorazpowszechniejszymstajesiętworzenienieformalnychzwiązków(kohabitacja,
konkubinat),którewynikajątylkozprywatnejumowypartnerów.Jesttojednakzjawisko
nowe,upowszechnioneprzedewszystkimwkrajachwysokorozwiniętych.Wdawniej-
szychczasachbyłoononiedoprzyjęciaiwiązałosięzsilnymnapiętnowaniemzestrony
społeczeństwa.Obecnierównieżwwielukrajachzostałysformalizowanezwiązkipomię-
dzyosobamitejsamejpłci,wniektórychpaństwach,np.wHiszpanii,BelgiiczySzwecji
paryhomoseksualnemogązawieraćmałżeństwa.
Wniektórychkulturachmłodaparaprzenosisięiżyjewrazznajbliższąrodzinążony
lubmęża.Takiemałżeństwasąokreślanemianempatrylokalnych(wprzypadkużycia
zrodzinąmęża)lubmatrylokalnych(wprzypadkużyciazrodzinążony).Dzisiejszeten-
dencjemłodychludzizmierzajądotworzeniazwiązkówautonomicznychiniezależnych
odswoichkrewnych,tworzącychsamodzielnegospodarstwadomowe-neolokalnych
(Piotrowski,1963).
Małżeństwostanowipodstawęstworzeniarodziny.JakpiszePiotrowski(1963,s.171),
nwkażdymspołeczeństwie,odnajbardziejpierwotnychiprostychdonajbardziejrozwi-
niętychizłożonych,(…)rodzinajestkomórkązaspokajającąpodstawowepotrzebyswych
członków”
.Przyjmowałaonainadalprzyjmujewieleform.Ztegowzględuwliteraturze
socjologicznejnapotkamyróżnedefinicjerodziny,choćwszystkieakcentująpewnejejsta-
łeatrybuty(najczęściejwiązanezfunkcjami,jakiespełniawzględemswoichczłonków).
Donajważniejszychzadańrodziny,wedługsocjologarodzinySirjamaki,należą:zaspoka-
janiepopęduseksualnego,elementarnych,materialnychpotrzebczłonkówrodzinyoraz
rodzenieiwychowywaniedzieci(Tyszka,1974).Zadaniateczyniąrodzinęjednąznaj-
ważniejszychgrupwystępującychwspołeczeństwie.
