Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
ROZDZIAŁI
wykazała,żeartystaMasterofthePinkGlyphstotaknaprawdędwóchosobnych
skrybów(Just2013,178).PracaKerratworzącegofotograficznądokumentację
wazmajańskichorazpublikacjaprzygotowanegokorpusunaczyńceramicznych
(Coe1973,1982;RobicsekiHales1981)przyczyniłysiędoupowszechnienia
materiałuikonograficznegoniezbędnegodoprowadzeniabadańnaddorobkiem
majańskichartystów.
Podkonieclat80.XXwiekupowstałapierwszapublikacjaujmującaholistycz-
nierolęartystywżyciudawnychMajów,którawyszłaspodpióraDavidaStuarta
(1989b)jakojegopracalicencjacka.Autorprzedstawiłwniejpostaćmajańskiego
artystywświetleanalizyikonograficznejorazepigraficznej.Takiepodejściedo
omawianejkwestiibędziewpóźniejszymczasiestosowaneciągle.Ważnymod-
kryciemstałosięrównieżzidentyfikowanieprzezNikolaiaGrube(1990)poraz
pierwszyimieniaartysty,którepojawiłosięwformulepodpisunadwóchosob-
nychmediach:narzeźbieinaceramice.TymrzeźbiarzembyłAjPashiin,który
sygnowałNadproże1zeXcalumkinoraznaczynieceramiczneK8017(wstylu
Chocholá).ObaartefaktypochodzązpółwyspuJukatan.Obecniejesttojedyny
przykładpodpisumajańskiegoartysty,jakimożnaodnaleźćzarównonarzeźbie,
jakinaceramice.
Pracenaukowepoświęconetejwysokowyspecjalizowanejgrupieosóbkon-
centrująsięgłówniewokółmateriałuźródłowegopochodzącegozrejonurzeki
Usumacinty,wszczególnościjeślichodziorzeźbiarzy.Takadominacjageogra-
ficznawynikawfaktu,żetowłaśnieztychokolic(PiedrasNegras,Yaxchilán,
ElCayoczyBonampak)pochodząliczneidobrzezachowanezabytki,naktórych
możnaodnaleźćpodpisyrzeźbiarzy.WartoprzytoczyćpraceCarolynTate(1992,
1994),którabadaładostępnymateriałźródłowyzYaxchilán.Położyłaonanacisk
naprzeanalizowaniesposobuwyryciaglifów(Tate1994,2),wprzeciwieństwiedo
poprzednichbadaczyskupiającychsięwyłącznienaprzedstawieniachfiguratyw-
nych(Cohodas1979;Miller1985),przezcouzyskałaznaczniewięcejinformacji
natemattwórcówzYaxchilán.Pozwoliłotonaprzedstawieniepowiązańmiędzy
poszczególnymizabytkamiiprzypisanieichdoodpowiedniejszkołyrzeźbiarskiej.
Wykazałaonarównież,żezapanowaniaYaxuunBahlamaIV(752-768)naterenie
miastaYaxchilándziałałytrzygłównewarsztaty,dlaktórychpracowałoponad60
wykwalifikowanychpracowników.Takdużaliczbaosóbzaangażowanychwprzed-
sięwzięciabudowlanemajańskiegowładcyniemożedziwić,ponieważprzypisuje
sięmuwzniesienie18nadproży,7steli,3wyrzeźbionychschodów,wieluołtarzy
oraz13budowli(Tate1994,10).Powszechnieuznajesięgozajednegoznajbardziej
aktywnychwładcówmajańskich,jeślichodzioprowadzonądziałalnośćbudowlaną.
Drugimkluczowymstanowiskiemarcheologicznymdlazrozumieniaroli,jaką
odgrywałartystawspołeczeństwiedawnychMajów,jestPiedrasNegras,położone
około40kmodYaxchilán.Towłaśnietamzachowałosięnajwięcejpodpisów
rzeźbiarzywrazztowarzyszącymiimtytułami.Najważniejsząpublikacjąnaten
