Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
PiotrFrączek
cjepróbowaniastosowaniatejsiłyiwszerszymzakresie”
.Podyskusji
z5sierpniaiprzyjęciuwnioskuprzezsenatorówSenatskorzystałznpra-
wadoinicjatywyustawodawczej”
.Ogłosiłzapomocąrezolucji,żenSenat
wzywaRząddoopracowaniaprojektuustawyoinstytucji,powołanej
dorozstrzygnięciasporówztłumaczeniaKonstytucjiwynikających”
.
RządBartlaniezająłsięsprawą,amyślotymposzławzapomnienie.
PomysłstworzeniategorodzajuinstytucjiniebyłsprzecznyzKonsty-
tucjąmarcową,ponieważjejart.81mówił,żesądyniemogąbadać
ważnościustaw,natomiastart.38stwierdzał,żeżadnaustawaniemoże
byćsprzecznazKonstytucją.
3.Równieżnajesieni1926r.doszłodokolejnegozdarzenia.Napod-
stawieart.5nowelisierpniowejprezydentmiałprawodowydawania
rozporządzeńzmocąustawy.Wdniu4.11.1926r.wydałtakierozpo-
rządzenie,powszechnienazywanedekretemprasowym21.Noweprawo
znówspowodowałooburzenie.Dekretprasowywprowadzałm.in.po-
zbawieniedanegosąduprawadorozstrzyganiawsprawachoprze-
stępstwaprasowe,przekierowującsprawędowładzadministracyjnych.
PodczasdebatywSenaciewskazywano,żerozporządzenietonarusza
art.74Konstytucjimarcowejojurysdykcjisądowej,art.98oprawie
obywateladosąduorazart.105owolnościprasy.Zarównorząd,jak
isampremierPiłsudskiwtymwypadkuunikaliodpowiedzinapytanie,
jakijestrzeczywistyceltegorozporządzenia.Sejm,korzystajączart.5
nowelisierpniowej,miałprawodouchyleniadekretuprezydentaitak
teżuczynił.JakzaznaczyłsenatorIgnacyBaliński,nTrybuchyleniatego
dekretuwywołałmiędzySejmemiRządemszeregkontrowersjiiakade-
mickichsporów,którewykazałymożerazjeszczepotrzebęustanowienia
TrybunałuKonstytucyjnego”
.Senatprzyjąłrezolucjępotwierdzającą
stanowiskoSejmu.Sanacjasięwycofałaidopierowpołowie1927r.znów
przystąpiładowprowadzaniacenzuryprewencyjnej.Sejmuchyliłpo
razkolejnydekret,aleuchwałą,anieustawą,jaknajesieni1926roku,
21
MowatuorozporządzeniuPrezydentaRzeczypospolitejz4.11.1926r.okarach
zarozpowszechnianienieprawdziwychwiadomości,orazokarachzazniewagęwładz
iichprzedstawicieli(Dz.U.Nr110,poz.640).Zob.teżA.Garlicki,OdmajadoBrześcia,
Warszawa1985,s.66-70.