Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Antropopresjaśrodowiskowo-przyrodniczaodzaraniadziejów-początkirolnictwa
p.n.e.)iłączonychzdziałalnościąludnościkulturpucha-
rówlejkowatychoraztoporówbojowych.
Wytwórczośćplastyczna,atymbardziejfiguralna,
pojawiasięwtymugrupowaniuniesłychanierzadkoito
raczejnaterenach,naktórychsprzyjałytemusilniejsze
tradycjelendzielskie.Przykłademtegomożebyćtak
zwanykultbarana,któregonajbardziejspektakularnym
przejawemjestglinianafigurka(owysokości32,5cm,
długości37cmiszerokości11cm)(ryc.4.28)odkrytana
terenieosadywJordanowieŚląskim(powiatwrocławski).
Całytułówirogitegobaranapokrywaornamentzłożony
zodciskówsznuradwudzielnego(Gąssowski1975;1985;
Rycina4.2;.Figurkagli-
Wiślański1979b).
niana
Jednaknajliczniejszeznaleziskawiązaneztym
kultemwystępująwobrębiegrupypołudniowo-wschodniejkulturypucharówlej-
kowatych.Mająspecyficznąformę,zzakończeniamiwkształciegłowytegozwie-
rzęcia,aprzedewszystkimjegorogów.Ztegoterenuznanezarównoniewielkie
stanowiska,manifestującesięskromnymzbioremfragmentównaczyń(Szewczyk-
-Wojtasiewicz,Szmukier1977),jakirozległewyżynneosadylessowe,których
przykłademmożebyćlicząceponad10hapowierzchnistanowiskowGródkunad
Bugiem(powiathrubieszowski,województwolubelskie).
Wczasiewieloletnichbadańwykopaliskowychodsłoniętotuszeregobiek-
tówgospodarczychimieszkalnych,międzyinnymiziemianekinaziemnychdomów
budowanychzglinyidrewnaowymiarachokoło7,2×3,5m,niekiedywyposażo-
nychwkopulastepiece,orazpozyskanoogromnąilośćwszelkiegorodzajumate-
riałówruchomych.Osadajestdatowanaradiowęglowonaokresod4900±140BP,
3703±170r.p.n.e.do4330±80BP,2990±98r.p.n.e.Jednymzeźródełbogactwajej
neolitycznychmieszkańcówbyłozapewnepośredniczeniewwymianiesurowców
krzemiennych,przedewszystkimnajlepszegopodwzględemjakościkrzemienia
używanegowepocekamieniawEuropieŚrodkowej,wołyńskiego,któregonaj-
większewychodnieznajdująsięniewieleponad40kmnawschódodgórnegoBugu.
UdziałtegosurowcawinwentarzuzGródkawynosiokoło75%,alestosunkowo
dużo(ogółem9%,alewgrupienarzędzi16%)jesttakżewytworówwykonanych
zinnegodobrejklasysurowca-krzemieniaświęciechowskiego(Gumiński1989).
Jednaztypowychsiekierztejodmianykrzemieniazostałaznalezionaprzypadkowo
podczaskopaniatorfuprzezMisiuręzWerbkowic(powiathrubieszowski)około
14kmnapołudniowyzachódodGródka(Głosik,Śladkowski1959;Gurba1962).
Jednymznajpiękniejszychprzykładówpółnocnejceramikiwobrębiekul-
turypucharówlejkowatychjestbogatozdobionypuchar(owysokości19,5cm)
datowanynapoczątekśrodkowegoneolituskandynawskiego(3200r.p.n.e.),
odkrytywgrobiekorytarzowymwSkarpSalling(regionNordjylland,Dania)
63