Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
64
Antropopresjaśrodowiskowo-przyrodniczaodzaraniadziejów-początkirolnictwa
(ryc.4.29).Grobowiecliczyłokoło25mśrednicyi3-4
mwysokości28.Odkrytownimponadtodrugipuchar
lejkowaty,siekierękrzemiennąikrzemiennysztylet.
Przykłademceramikigrupypołudniowejkulturypucha-
rówlejkowatychsą4naczyniazokolicUničova(Mo-
rawy,Czechy),aletakżepojawieniesięformspecjal-
nych,dotejporyniespotykanych,jakbębengliniany
Rycina4.29.Pucharlejko-
(owysokościokoło23cm)(ryc.4.30)znalezionykoło
waty
Merseburga(Saksonia-Anhalt,Niemcy),zdobionyzło-
żonymukłademsłupkówizygzakóworazwyposażony
w4duże,zdwojoneguzydonaciąganiamembrany(Bu-
kowski1971).
Badaczepodkreślają,żenacałymrozległymob-
szarzeswegowystępowaniakulturapucharówlejkowa-
tychzachowujejednorodnośćwformachnaczyńiich
ornamentyce,atakżepodobnychtrendachichprzemian,
pojawiasięteż,wedługbadaczy,przekonanieoistnieniu
Rycina4.30.Bębengliniany
wspólnegodlatejkulturysystemuobieguinformacji,
wktórymkrążyływróżnychkierunkachwzorceakceptowaneprzezogółludności,
integrującetezróżnicowanepodwzględemgenetycznymspołeczności(Rzepecki
2004).
Innymelementemłączącymwcałośćkulturępucharówlejkowatychbyłkult
przodków,wyrażającysięmiędzyinnymiwznoszeniemmonumentalnychgrobow-
cówkamiennych,ziemnychlubdrewniano-ziemnych,którychideaprzeniknęłaza-
pewnezEuropyZachodniej,ztamtejszychcentrówkulturymegalitycznej.Zauwa-
żalnajestideowajednośćwszystkichtychmonumentalnychkonstrukcji,niezależnie
odmateriału,zjakiegozostałyzbudowane,imiejscwystępowania;naprzykład
środkoweNiemcy,DolnyŚląsk,Małopolska(Bargieł,Florek2006;Burchard2006;
Garbacz2006;Rzepecki2011;Wojciechowski2005;Woj-
ciechowski,Cholewa2006;2011).
Ludnośćkulturypucharówlejkowatychwznosiła
najczęściej2typygrobowcówkomorowych:dolmeny29
(ryc.4.31)igrobykorytarzowe.Mogłyoneistniećsamo-
istniealbobyłylokowanewziemnychlubkamiennych
Rycina4.31.Dolmen
nasypach.Stosunkowoczęstootaczanojedodatkowoob-
stawamimegalitycznymiwkształcieprostokąta,trapezu,kołalubowalu.
28Grobowieczrekonstruowanowlatach1935-1936.Wmiejscuodkryciaustawionokamieńznapisem:
„HerfandtesSkarpsallingkarret.NordensskønnesteStenalderslerkar”(TuznalezionopucharzeSkarpsalling.Naj-
piękniejszenaczyniezepokikamienianaPółnocy).11sierpnia2009r.NarodowyBankDaniiwprowadziłdo
obiegubanknotonominale50kor.zwizerunkiemtegopucharu(Wierzbicki2012).
29Dolmen-grobowieczokresuneolituzbudowanyzkilkuwielkichgłazówprzykrytychpłaskimblokiem
kamiennym.
