Rolnictwo precyzyjne

Stanisław Samborski

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-19984-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2018

Liczba stron:

526

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Rolnictwo precyzyjne. Red. Samborski, Stanisław . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018, 526 s. ISBN 978-83-01-19984-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Samborski, S.

T1 Rolnictwo precyzyjne

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2018

SN 978-83-01-19984-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 193531, author = "", editor = "Samborski, Stanisław", title = "Rolnictwo precyzyjne", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2018", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-19984-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Samborski, Stanisław

TI - Rolnictwo precyzyjne

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2018

SN - 978-83-01-19984-5

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Samborski, Stanisław. Rolnictwo precyzyjne [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018 [dostęp: 16 08 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/rolnictwo-precyzyjne-stanislaw-samborski-193531.

GPS, automatyzacja, rolnictwo, mapowanie, analiza danych polowych

Rolnictwo precyzyjne to system rolnictwa w którym poszczególne obszary – „strefy produkcyjne” – pola uprawnego traktowane są z różnym nakładem środków produkcji: dawki nawozów i środków ochrony roślin, wielkość dawki polewo...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-19984-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2018

Liczba stron:

526

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Słowo wstępne14
Wprowadzenie18
Rozdział 1 Zmienność pól jako podstawa zastosowania rolnictwa precyzyjnego w produkcji roślinnej Michał Stępień, Rafał Pudełko22
1.1. Wstęp22
1.2. Zmienność pól uprawnych - źródła/przyczyny23
1.2.1. Zmienność gleb (i budowy geologicznej)24
1.2.1.1. Uziarnienie gleby24
1.2.1.2. Inne właściwości gleby30
1.2.2. Ukształtowanie terenu36
1.2.1.3. Warunki geologiczne36
1.2.3. Sąsiedztwo pola40
1.2.4. Stosunki wodno-powietrzne na polu42
1.2.5. Historia użytkowania i nawożenia45
1.3. Ilościowe ujęcie zmienności pola (geostatystyka)49
1.3.1. Wprowadzenie49
1.3.2. Wstępna ocena stacjonarności zmienności przestrzennej52
1.3.3. Rozpoznanie zmienności lokalnej54
1.3.4. Ocena trendów w rozkładzie zmienności przestrzennej56
1.3.5. Podsumowanie58
1.4. Konsekwencje zmienności glebowej na jednym polu dla rolnictwa precyzyjnego59
Rozdział 2 Globalne systemy pozycjonowania Dariusz Gozdowski60
Rozdział 3 Gromadzenie i organizacja danych przestrzennych w rolnictwie precyzyjnym Dariusz Gozdowski66
3.1. Dane wektorowe i rastrowe66
3.2. Formaty plików w systemach informacji geograficznej (GIS)70
3.2.1. Formaty plików wektorowych70
3.2.2. Formaty plików rastrowych74
3.3. Układy współrzędnych w GIS75
3.4. Metody transferu danych77
3.5. Struktura danych w oprogramowaniu GIS i w komputerze78
Rozdział 4 Źródła danych spoza gospodarstwa rolnego Michał Stępień, Dariusz Gozdowski, Rafał Pudełko80
4.1. Rodzaje/treść/zawartość i źródła danych80
4.2. Archiwalne źródła danych82
4.2.1. Mapy topograficzne83
4.2.2. Mapy ewidencyjne84
4.2.3. Mapy bonitacyjne85
4.2.3.1. Typ gleby85
4.2.3.2. Rodzaj gleby87
4.2.3.3 Gatunek gleby89
4.2.3.4. Inne elementy treści map bonitacyjnych89
4.2.4. Mapy glebowo-rolnicze90
4.2.3.5. Możliwości pozyskania i potencjalna przydatność map bonitacyjnych dla rolnictwa precyzyjnego90
4.2.4.1 Kompleksy przydatności rolniczej90
4.2.4.2. Typ i podtyp gleby91
4.2.4.3. Uziarnienie gleby oznaczone na mapach glebowo-rolniczych95
4.2.4.4. Możliwości pozyskania i przydatność map glebowo-rolniczych95
4.2.5. Inne mapy96
4.2.5.1. Mapy geologiczne96
4.2.5.2. Mapy hydrograficzne97
4.2.5.3. Dane pogodowe98
4.3. Źródła współczesne100
4.3.1. Numeryczne modele terenu100
4.3.2. Dane lotnicze i satelitarne102
4.3.2.1. Zdjęcia lotnicze102
4.3.2.2 Zdjęcia satelitarne106
4.4. Geoportale i serwisy mapowe111
4.5. Podsumowanie115
Rozdział 5 Zasady przygotowania danych przestrzennych do ich wykorzystania w rolnictwie precyzyjnym Rafał Pudełko116
5.1. Wprowadzenie116
5.2. Budowa bazy danych117
5.3. Proces kodowania informacji przestrzennej119
5.3.1. Formaty danych119
5.3.2. Konwersja formatów danych przestrzennych121
5.3.3. Interpolacja danych przestrzennych122
5.3.4. Odwzorowanie danych przestrzennych127
5.4. Dokładność przestrzenna danych128
5.5. Wizualizacja danych przestrzennych129
5.5.1. Wizualizacja w środowisku GIS129
5.5.2. Zasady tworzenia map137
5.5.3. Jakość wydruku map137
5.5.4. Dobór palety kolorów map i ich konwersja139
Rozdział 6 Oprogramowanie dla rolnictwa precyzyjnego Dariusz Gozdowsk142
6.1. Oprogramowanie GIS dla rolnictwa precyzyjnego143
6.2. Ogólnoużytkowe oprogramowanie GIS150
Rozdział 7 Ocena właściwości gleby i rośliny z wykorzystaniem teledetekcji Rafał Pudełko, Eike Stefan Dobers154
7.1. Wprowadzenie154
7.2. Zasady teledetekcji156
7.3. Czujniki i platformy używane w rolnictwie160
7.4. Interpretacja zdjęć lotniczych i satelitarnych169
7.5. Przykłady wykorzystania teledetekcji lotniczej w ocenie stanu pola183
7.6. Interpretacja danych z czujników teledetekcji naziemnej188
7.7. Podsumowanie189
Rozdział 8 Ocena właściwości gleby na potrzeby rolnictwa precyzyjnego Michał Stępień, Stanisław Samborski192
8.1. Wprowadzenie192
8.2. Mapowanie pól - zbieranie danych w gospodarstwie w dużej rozdzielczości przestrzennej oraz ich interpretacja192
8.2.1. Wprowadzenie192
8.2.2. Przewodność elektryczna gleby193
8.2.2.1. Informacje wstępne193
8.2.2.2. Czynniki wpływające na wartości EC/ECa gleby na polu i główne zastosowania mapowania194
8.2.2.3. Sposoby pomiaru198
8.2.2.4. Urządzenia wykorzystywane do pomiaru EC/ECa na polu199
8.2.2.5. Wykonanie i ocena wiarygodności pomiaru EC/ECa na polu202
8.2.2.6. Interpretacja wyników pomiarów EC/ECa na przykładzie uziarnienia204
8.2.2.7. Wybrane aspekty interpretacji EC/ECa208
8.2.3. Mapowanie pH gleby209
8.2.3.2. Systemy do mapowania pH209
8.2.3.4. Informacje wstępne209
8.2.3.3. Wiarygodność mapowania pH211
8.2.3.4. Kalibracja wyników213
8.2.3.5. Podsumowanie216
8.2.4. Spektrometria (spektroskopia) i mapowanie zawartości węgla organicznego217
8.2.4.1. Wprowadzenie217
8.2.4.2. Czynniki kształtujące odbicie promieniowania w paśmie widzialnym (VIS) i podczerwieni (IR) oraz wykorzystanie spektrometrii w badaniach gleb218
8.2.4.3. Urządzenia spektralne VIS-NIR do mapowania pól w rolnictwie precyzyjnym219
8.2.5. Ocena zwięzłości gleby227
8.2.6. Czujniki mapujące kilka właściwości gleby jednocześnie228
8.3. Pośrednie wnioskowanie na temat właściwości gleby229
8.2.7. Podsumowanie229
8.3.1. Mapy topograficzne230
8.3.2. Zdjęcia/zobrazowania lotnicze i satelitarne230
8.3.3. Dane zbierane w gospodarstwie - mapy wskaźników roślinnych i mapy plonów232
8.4. Pobieranie próbek glebowych do analizy laboratoryjnej233
8.4.1. Informacje podstawowe233
8.4.2. Najczęściej stosowane schematy pobierania próbek235
8.4.3. Pobieranie próbek glebowych w rolnictwie precyzyjnym238
8.4.3.1. Podział pola na obszary pobierania próbek ogólnych/zbiorczych238
8.4.3.2. Gęstość pobierania próbek238
8.4.4. Proponowane schematy pobierania próbek239
8.5. Zautomatyzowane pobieranie próbek glebowych240
8.6. Wnioski końcowe242
Rozdział 9 Kontrola sekcji maszyn do stosowania nawozów i oprysków oraz siewu nasion Dariusz Gozdowski244
9.1. Systemy kontroli sekcji stosowane w opryskiwaczach rolniczych244
9.2. Systemy kontroli szerokości wysiewu stosowane w rozsiewaczach nawozów248
9.3. Systemy kontroli sekcji siewników251
Rozdział 10 Systemy nawigacji ciągników i maszyn rolniczych Dariusz Gozdowski254
10.1. Systemy satelitarne254
10.2. Inne systemy automatycznego prowadzenia262
10.3. Perspektywy rozwoju systemów nawigacji264
Rozdział 11 Systemy kontroli dawkowania środków produkcji Dariusz Gozdowski266
11.1. Technologie wykorzystujące mapy zaleceń267
11.2. Technologie wykorzystujące czujniki271
11.3. Rozwiązania techniczne w maszynach rolniczych do stosowania zmiennej dawki środków produkcji271
11.3.1. Dawkowanie nawozów mineralnych271
11.3.2. Dawkowanie nawozów naturalnych273
11.3.3. Dawkowanie środków ochrony roślin273
11.3.4. Stosowanie zmiennej ilości wysiewu nasion275
Rozdział 12 Mapowanie plonów Stanisław Samborski276
12.1. Założenia do pomiaru zróżnicowania plonów w obrębie pól276
12.2. Sposoby szacowania plonów281
12.3. Kalibracja systemu mapowania plonu283
12.4. Przetwarzanie danych plonu286
12.5. Interpretacja map plonów288
12.6. Wykorzystanie map plonów290
12.7. Tworzenie map plonów294
12.8. Mapowanie jakości płodów rolnych294
Rozdział 13 Podział pól uprawnych na strefy produkcyjne Michał Stępień298
13.1. Podstawowe informacje dotyczące stref produkcyjnych i map tworzonych w rolnictwie precyzyjnym298
13.2. Kryteria wydzielania stref produkcyjnych300
13.2.1. Sąsiedztwo pola301
13.2.2. Nachylenie i wystawa terenu302
13.2.3. Uziarnienie warstwy ornej302
13.2.4. Woda gruntowa303
13.2.5. Trudność w uprawie304
13.2.6. Stosunki wodne305
13.2.6.1. Informacje ogólne305
13.2.6.2. Skale wrażliwości na zaburzenia stosunków wodnych i kryteria ich ustalania306
13.2.6.3. Kategorie uwilgotnienia i kryteria ich ustalania dla gruntów ornych312
13.3. Określanie zasięgu stref produkcyjnych317
13.4. Przykłady prostego podziału pola na strefy produkcyjne317
13.5. Podsumowanie319
Rozdział 14 Stosowanie zmiennej dawki nawozów Michał Stępień320
14.1. Informacje wstępne320
14.2. Ukształtowanie terenu jako czynnik warunkujący różnicowanie dawek nawozów na polu uprawnym321
14.3. Czynniki warunkujące dawki nawozów fosforowych i potasowych oraz ich zróżnicowanie w obrębie pola322
14.4. Czynniki warunkujące dawki gnojowicy oraz ich zróżnicowanie w obrębie pola324
14.5. Czynniki warunkujące dawki wapna oraz ich zróżnicowanie w obrębie pola325
14.6. Czynniki warunkujące dawki obornika i kompostów oraz ich zróżnicowanie w obrębie pola326
14.7. Podsumowanie328
Rozdział 15 Stosowanie zmiennej dawki nawozów azotowych Stanisław Samborski330
15.1. Zasada działania systemów do nawożenia zmienną dawką azotu337
15.2. Stosowanie zmiennej dawki azotu w uprawie rzepaku ozimego348
15.3. Wymagania techniczne349
15.4. Inne sposoby nawożenia zmienną dawką azotu353
15.4.1. Nawożenie na podstawie analizy gleby na zawartość azotu mineralnego353
15.4.2. Przygotowanie map stosowania zmiennej dawki azotu na podstawie wyników testu Nmin354
15.4.3. Nawożenie na podstawie wielkości pobrania azotu z plonem roślin356
15.5. Korzyści stosowania zmiennej dawki azotu358
15.6. Inne możliwe zastosowania systemu do wysiewu zmiennej dawki azotu360
15.7. Ograniczenia stosowania zmiennej dawki azotu363
Rozdział 16 Stosowanie zmiennej dawki pestycydów Dariusz Gozdowski364
16.1. Herbicydy365
16.2. Fungicydy368
16.3. Insektycydy369
16.4. Podsumowanie370
Rozdział 17 Stosowanie zmiennej dawki polewowej Jan Szatyłowicz, Tomasz Gnatowski, Sarah Elliot372
17.1. Wstęp372
17.2. Cele nawadniania373
17.3. Systemy nawadniania373
17.4. Efektywność nawodnienia375
17.5. Dawka polewowa377
17.6. Rurociągi deszczujące382
17.7. Systemy nawodnień - zmienne dawki polewowe384
17.8. Zalety nawodnień zmienną dawką polewową387
Rozdział 18 Stosowanie zmiennej ilości wysiewu nasion Stanisław Samborski388
18.1. Wstęp388
18.2. Założenia do stosowania zmiennej ilości wysiewu nasion388
18.3. Sposoby stosowania zmiennej ilości wysiewu nasion389
18.4. Inne udogodnienia związane ze stosowaniem zmiennej ilości wysiewu nasion392
Rozdział 19 Zróżnicowana uprawa roli Michał Stępień394
19.1. Informacje wstępne394
19.2. Główne aspekty uprawy i czynniki determinujące jej sposób395
19.3. Różnicowanie uprawy mechanicznej w obrębie pola398
19.3.1. Propozycje różnicowania uprawy mechanicznej401
Rozdział 20 Roboty i systemy autonomiczne w rolnictwie precyzyjnym Dariusz Gozdowski406
Rozdział 21 Wykorzystanie rolnictwa precyzyjnego w prowadzeniu gospodarstwa Stanisław Samborski, Dariusz Gozdowski408
21.1. Internet rzeczy w rolnictwie precyzyjnym415
Rozdział 22 Systemy wspomagania decyzji w rolnictwie Anna Nieróbca, Jerzy Kozyra416
22.1. Wstęp416
22.2. Poziomy podejmowania decyzji416
22.3. Ocena warunków agrometeorologicznych418
22.4. Wybór odmiany rośliny uprawnej421
22.5. Wybór środków ochrony roślin, nawozów i środków wspomagających uprawę roślin422
22.6. Stosowanie nawozów423
22.6.1. Doradcze programy nawozowe dostępne online424
22.6.2. Doradcze programy nawozowe na komputery426
22.7. Ochrona roślin428
22.7.1. Sygnalizacja pojawu agrofagów428
22.7.2. Prognozowanie zabiegów ochronny roślin432
22.7.2.1. Ochrona ziemniaka - NegFry432
22.7.2.2. Ochrona sadów434
22.7.2.3. Ochrona zbóż według zasad integrowanej ochrony435
22.8. Nawadnianie437
22.8.1. Zrównoważony system nawadniania437
22.8.2. Systemy wspomagające nawadnianie437
22.9. Zarządzanie gospodarstwem440
22.10. Podsumowanie441
Rozdział 23 Opłacalność i wdrażanie rolnictwa precyzyjnego Stanisław Samborski442
23.1. Czynniki wpływające na opłacalność rolnictwa precyzyjnego445
23.2. Potencjalne korzyści ze stosowania zmiennej dawki środków produkcji447
23.3. Mapa zróżnicowania dochodowości produkcji w obrębie pola449
23.4. Korzyści niefinansowe - zalety wdrażania rolnictwa precyzyjnego451
23.5. Podsumowanie452
Rozdział 24 Studia przypadków gospodarstw wykorzystujących rozwiązania rolnictwa precyzyjnego Stanisław Samborski454
Rozdział 25 Rolnictwo precyzyjne w małych gospodarstwach Michał Stępień, Dariusz Gozdowski472
25.1. Wstęp472
25.2. Niskokosztowe systemy nawigacji ciągników i maszyn rolniczych473
25.3. Określanie właściwości gleby na polu474
25.4. Orientacja na polu bez odbiornika GPS oraz wykonywanie prostych mapek479
25.5. Możliwości różnicowania uprawy i zabiegów na polu480
Wykaz anglojęzycznych skrótów i wyrażeń Stanisław Samborski, Dariusz Gozdowski482
Literatura492
Notki biograficzne512
Skorowidz514

redukcjakosztówprodukcji,

optymalizacjajakościpłodówrolnych,

ograniczeniezanieczyszczeniaśrodowiska,

poprawastopniazrównoważeniasystemuuprawy,czylidobórdawkiśrodkapro-

dukcjidozróżnicowanegoprzestrzennienaniegozapotrzebowania.

Gdymówimyorolnictwieprecyzyjnympojawiająsięteżpytania.Jakiejestjegood-

niesieniedopozostałychsystemówrolnictwa?Jakiesąjegomożliwezastosowania?Można

uznać,żerolnictwoprecyzyjnemożebyćczęściąskładowąkażdegoinnegosystemurolnictwa.

Rozwiązaniarolnictwaprecyzyjnegowsystemierolnictwaekologicznegobędąmożliwedo

wykorzystania,zwyjątkiemtychodnoszącychsiędostosowaniazmiennejdawkiwiększości

pestycydówinawozówmineralnych.Alenaprzykładwykonaniemapzróżnicowaniazasobno-

ściglebywskładnikipokarmowewobrębiepolabędziejaknajbardziejmożliweiuzasadnione.

Użycieprecyzyjnychurządzeńdoniechemicznegozwalczaniachwastówbędziespecyﬁcznym

sposobemwykorzystaniarozwiązańrolnictwaprecyzyjngowrolnictwieekologicznym.Nato-

miastwszystkierozwiązaniarolnictwaprecyzyjnegomogąbyćzpowodzeniemwykorzystywa-

newrolnictwieintegrowanym.Samajegonazwamówi,żesystemtenintegruje-czyliłączy-

wszelkierozwiązaniakorzystnewrolnictwiezewzględówekonomicznych,środowiskowych

ispołecznych.Stosowaniezmiennejdawkiśrodkaprodukcjijestswoistącechąrolnictwa

precyzyjnego.Todajezkoleimożliwośćdostosowaniawielkościtejdawkidozróżnicowa-

nychwłaściwościchemicznychiﬁzycznychgleby,potrzebpokarmowychroślin,potencjału

plonowaniaczynasileniawystępowaniaagrofaga.Prowadzizatemdowiększejrównowagi

międzypotrzebamiadawkązastosowanegośrodkaprodukcjiijestnieodzownymelementem

rolnictwazrównoważonego.

Dlaczegopowstałsystemrolnictwaprecyzyjnego?Wynikałotozpotrzeby

zwiększeniawydajnościmaszyn,obniżeniakosztówjednostkowychprodukcjiizwiększenia

efektywnościwykorzystaniastosowanychśrodkówprodukcji,coskutkujeograniczeniemich

negatywnegowpływunaśrodowisko.Uprawaroślinjestprowadzonanacorazwiększychpo-

lach,cozazwyczajprzyczyniasiędozwiększeniaichzmienności,naskutekscalaniaziem

uprawnychwprzeszłościuprawianychodmiennie.Takiepraktykisprawiająjednak,żenadu-

żychobszarachstosujesiętesamedawkiśrodkówprodukcji,awefekcieuzyskujesięsłabsze

ichwykorzystanie,gdyżniewszędziejesttakapotrzeba.Większepowierzchniepóltoteore-

tycznierównieżmniejszemożliwościtraktowaniawybranychobszarówindywidualnie.Jednak

takiepodejściedostosowaniaśrodkówprodukcjijestobecniemożliwedziękiwdrażaniuroz-

wiązańrolnictwaprecyzyjnegowzakresie:lokalizacjiobiektówzużyciemodbiornikówGPS

(ang.GlobalPositioningSystem),systemówinformacjigeograﬁcznej(GIS,ang.Geographic

InformationSystem),zbieraniadanychprzyużyciuczujnikówimierników,stosowaniazmien-

nejdawkiśrodkówprodukcji.Naprzestrzenilatsystemrolnictwaprecyzyjnegorozwijałsię.

Początkowobyłototworzeniemapzróżnicowaniazasobnościglebywskładnikipokarmowe,

następniemapzróżnicowaniaplonuroślinwobrębiepolaistosowaniezróżnicowanejdawki

nawozówzależnieodwspomnianegozróżnicowaniazasobnościglebyiplonówroślin.Ostat-

nielatatoznacznypostępwzakresiestosowaniazmiennejdawkinawozówazotowych,retar-

dantów,fungicydówidesykantównapodstawierejestrowanegoprzezczujnikinaziemne,zpo-

wietrzaisatelitarnestanułanuroślin.Przyczyniłysiędoniegorównieższybkorozwijającesię

wPRowaDzenie

Brak wyników

Rolnictwo precyzyjne

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra