Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2015).Konsekwencjąnadmiernegozagęszczeniasązwiększoneoporystawianeprzyuprawie
mechanicznej,atymsamymwzrostzużyciapaliwa,utrudnienielubnawetuniemożliwienie
rozrastaniasiękorzeniorazpogorszenieprzewietrzeniagleby.
Odczynorazwłaściwościsorpcyjneibuforowegleby
Odczynglebydostarczainformacjiostopniujejkwasowościlubzasadowościijest
prawdopodobnienajważniejsząwłaściwościąchemicznąograniczającąplonyroślinupraw-
nych.OdczynjestokreślanyprzezwartośćpHmierzonegowwyciąguglebowym,apHjestde-
finiowanejakoujemnylogarytmstężeniajonówwodorowychwroztworze.Zpunktuwidzenia
chemicznegowartośćpH=7oznaczaodczynobojętny,pH<7odczynkwaśny,apH>7od-
czynzasadowy(Gleboznawstwo2015).LaboratoryjnemetodyoznaczaniapHsąwykonywane
wwyciągachglebowych,sporządzonychprzezzalanieokreślonejporcji(masylubobjętości)
glebyokreślonąilościąwodydejonizowanejlubroztworuekstrakcyjnego,takiegojakchlo-
rekwapnia(CaCl
2
)lubpotasu(KCl)ookreślonymstężeniu(Gleboznawstwo2015).WPolsce
docelówdoradztwanawozowegostosujesię1-molowywyciągchlorkupotasu(tab.1.5).
Odczynglebyzależyprzedewszystkimoduziarnieniaiskałymacierzystej.Wwarun-
kachklimatuwilgotnego,wktórymopadyprzeważająnadparowaniem,występujenaturalna
tendencjadozakwaszaniagleb.WPolscejesttojedenzgłównychczynnikówograniczających
plony.Glebysilniekwaśnestanowiąok.15%,aglebykwaśne28%wszystkichgleb(Ochal2015).
ZgodniezwynikamiMonitoringuchemizmuglebornychPolski(Siebieleciin.2012)wPol-
sceniemaglebsilniezasadowych,opodwyższonejzawartościsoduwymiennego,niemniej
wwielukrajachświataoklimaciesuchymzasadowośćjestczynnikiemograniczającymplony
roślinuprawnych.Dodatkowymiczynnikamizakwaszającymisąstosowanienawozówmine-
ralnych,główniezawierającychazotwformieamonowej,orazbiologicznewiązanieazotu
(Hatfieldiin.2005).Szybkośćzakwaszaniaglebyzależyodjejwłaściwościbuforowych(zdolności
doprzeciwstawianiasięzmianomodczynu),uzależnionychprzedewszystkimoduziarnienia
ipojemnościsorpcyjnejorazzawartościmateriiorganicznejiwęglanów.
Tabela1.5.
GranicznewartościpHdlaposzczególnychklasodczynugleby
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawieGleboznawstwo2015orazWademekumklasyfikatoragleb2007.
Odczyn
Silniekwaśny
Kwaśny
Słabo(lekko)kwaśny
Obojętny
Zasadowy
Silniezasadowy
pH
<4,5
4,5-5,5
5,5-6,5
6,5-7
7,2-8,5
>8,0
KCl
,2
pH
<5,0
5,0-6,0
6,0-6,7
6,7-7
7,4-8,5
>8,5
H2O
,4
Wpływnarośliny
toksycznośćglinuwymiennegodlawiększościroślin
szkodliwydlaroślinwrażliwychnazakwaszenie
korzystnydlawiększościroślinuprawnych
ograniczonadostępnośćniektórychmikroskładników
szkodliweoddziaływaniesoduwymiennego*
*wPolsceniewystępuje,zwyjątkiemglebzmienionychantropogenicznie(naskutekdziałalnościczłowieka)
32
zmiennośćPóljakoPoDSTawazaSToSowaniaRolnicTwaPRecYzYjneGo...
