Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rysunek1.;.
Schematobrazującyruchwodyielementybilansuwodnegookreślonegofragmentupola.
Przychodywody(kolorniebieski):P–opady,Db(pow)–dopływbocznypowierzchniowy,
Db(podpow)–dopływbocznypodpowierzchniowy,k–ruchkapilarny(główniepodsiąk).Straty
wody(kolorczerwony):eT–ewapotranspiracja,ob(pow)–odpływbocznypowierzchniowy,
ob(podpow)–odpływbocznypodpowierzchniowy,F–przesiąkanie(filtracja).wz–poziomy
lubwarstwypodpowierzchnioweozmniejszonejprzepuszczalności,wG–wodagruntowa
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawieBuckmaniBrady1971,Radomski1987.
Stosunkiwodno-powietrznenapoluuprawnymzależąnietylkoodwłaściwościsa-
mejglebyibudowygeologicznejgłębszychwarstwterenu,opisanychwpodrozdziale1.2.1.,
lecztakżeodczynnikówtopograficznych(podrodział1.2.2),któredeterminująruchwody
wglebieijejbilanswposzczególnychmiejscachpola(rys.1.8,tab.1.9).Wodadeszczowa,
któraniewsiąkawglebę,spływapojejpowierzchni.Jeślinachylenieterenujestwystarczają-
coduże,zaczynaporywaćzesobąmasęglebowąwrazzeskładnikamipokarmowymi,którą
osadzawmiejscach,gdziezwalnia:nawklęsłychizbieżnychfragmentachstokóworazwich
podnóżach.Ponieważprędkośćspływającejwodyzmniejszasięstopniowo,najpierwdocho-
dzidoosadzaniaczęścigrubszych(piasku),awdalszejkolejnościdrobniejszych(pyłu).Naj-
drobniejszecząstkigleboweosiadająwmiejscach,wktórychwodasięzatrzymuje,czyliprze-
dewszystkimwobniżeniachterenowych.Spływjestzatemprzyczynąstratwodyopadowej
wmiejscachpolawyżejpołożonychinachylonychorazdodatkowychzyskówwobniżeniach
terenowych.Tylkotawoda,którawsiąkadogleby,jestźródłemzyskówdladanegomiejsca
pola.Jednakwglebachnadmiernieprzepuszczalnych-piaszczystychlubzawierającychdużo
częściszkieletowych-wsiąkającawodamożeprzesiąkać(infiltrować)takgłęboko,żerównież
jesttraconadlaroślinuprawnych.Infiltrującagłębokowodazawierarównieżrozpuszczone
składnikipokarmowe,któreprzestająbyćużytecznedlaroślin,apozatymmogązanieczysz-
czaćwodygruntowe.Użytecznadlaroślinjestzatemtawoda,którawsiąkławglebęizostała
wniejzatrzymanadziękiporomśrednimimałym,wktórychwodajestutrzymywanasiłami
kapilarnymi.Zjawiskotonosimianoretencjiwodyizależyprzedewszystkimodzawartości
wglebiepyłudrobnego,częścispławialnych,wtymiłukoloidalnego,orazmateriiorganicznej.
42
zmiennośćPóljakoPoDSTawazaSToSowaniaRolnicTwaPRecYzYjneGo...
