Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BuataB.Malela:Contre-postcolonialitéł
21
1999:150).Danscetteperspective,l’Autreextra-européendevientlepointde
cristallisationdelaconstructiondesoi.
C’estdanscetenvironnementépoqualquelediscoursdeChateaubriandet
VictorHugoémergeetrépondàlaproblématiquecommuneàtouteslesprises
deposition,problématiquequi,d’unepart,permetdestructurerlespositionsde
chaqueagentet,d’autrepart,d’assigneràleurdiscoursdesplacesdanslechamp
desdébats,commec’estlecasdeChateaubriandnotamment.
Positionetinjonctionlittéraire
Eneffet,parmilesagentsquivontinvestirlechampculturelenyimportant
cesquestions,René-FrançoisvicomtedeChateaubriand(176811848)etVictor
Hugo(180211885)fonttousdeuxpartiedelagénérationd’écrivainsàlachar-
nièrededeuxmomentsdifférentscertes,maisquiontencommundeconnaître
lesbouleversementspolitiquesetleschangementssignificatifsdumicrocosme
littéraireetpolitiqueauquelilspeuvents’adapteraisémentgrâceàleurhabi-
tus.Eneffet,tousdeuxontencommund’emprunterlavoiedel’autodidaxie.
Chateaubriandfaitpartied’unefamillearistocratiqueenpleineascensionéco-
nomique,graceaupèrequiprofiteducommercecolonial.Maisconformément
àl’idéalaristocratique,ilfaitdesétudesmilitairesetfinitcapitainedansl’armée
impériale.Parallèlementàsacarrièremilitairepuispolitique,ilintègrelesmi-
lieuxlittérairesetfiniramembredel’AcadémiefrançaisecommeVictorHugo
quiconnaîtraaussil’exilpolitique.
VictorHugonaîtd’unpèreofficierdel’arméeimpérialeetd’unemèreroya-
liste.OrlejeuneHugodevientbonapartisteetlibéraltoutenmenantunevie
bourgeoise.Auteurd’uneœuvretotalequicomprendàlafoisdelapoésie,des
romans,duthéâtreconformémentàsonsouhaitd’investirtouslesgenresen
voulanttoutdiresurtoutetdetouteslesfaçonspossibles,ilaccèderapidement
àlarenomméelittéraireparmil’avant-garderomantique.Ilenprendladirection
aussitôtjusqu’en1840.Au-delà,ilsubitleseffetsdelarenomméeetduvieillis-
sementlittéraireenseréinventantprogressivementenfonctiondel’évolution
del’universlittéraire:ildevientacadémicien,puispairdeFranceprochedes
milieuxdupouvoirenplaceetdontl’écholittéraireestsonArtd’êtregrand-
père(1877).Mais,commeChateaubriand,lapositionidéologiqueadoptéeaplus
deproximitéaveclesfractionsconservatricesdel’échiquierpolitiquecomme
Vigny,MarcelinDesbordes-Valmore,Lebrun,Guiraud,Soumet,Nerval,Lamar-
tine,Gautier,Dumas,Balzac,etc.Cettepositionidéologiques’ajusteraauxchan-
gementsquiaffectentlechampàtraversl’impositiondeleurpropreinjonction
quisefaitenéchoauxrevendicationsnationalesdel’époque.