Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Romantycznekoncepcjepoezji.PoetaiMuza–relacjawstaniekryzysu
monumentalnegodzieładowodzi,żeowoprzewartościowanietrady-
cjidokonałosięwwiekuXVIII,aostatnieutworypodejmującepró-
bęprzywróceniaPierydomdawnegosplendoruiznaczeniastanowią
tylkopotwierdzeniekryzysu.Tekstemwieńczącymprzedstawiony
przezCurtiusaproceswyczerpaniatoposujestlirycznepożegnanie
zMuzamiWilliamaBlake’a.Podobnesąwnioskipolskichbadaczy.
AnnaNasiłowskastwierdza:NadMuząciążyprzekleństwokonwencji.
Atakonwencjaodromantyzmubrzmipustoigłucho
29
.JacekBrzozow-
skiwmonografiiMuz,którejmojaksiążkawielezawdzięcza,pisze,że
odXIXwiekumamydoczynieniazezmianątoposuspotkaniapoety
zinspiratorką,aobecnośćcórMnemosynewnowejliteraturzejest
obecnością„nadkonwencjonalną”
30
.Trzebajednakpodkreślić,żeciągle
obecnością.Tediagnozybadaczywydająsiębardzoistotne,jednaktu-
tajstanowiątylkopunktwyjścia.Należybowiem,itojestcelniniejszej
pracy,odpowiedziećnapytanieokonsekwencjetakiegoujęciatopiki
Muzwromantyzmie,rozważyćjejdwuznacznystatusjakojednocześ-
nienegowanegoiutrwalanegoelementujęzykapoetyckiego.
Romantyzmjakokryzys
Kategoriakryzysupojawiasięwbadaniachnadromantyzmemoddaw-
na-posługiwalisięniąsamiromantycy,posługiwalisiękrytycymo-
dernistyczni,tacyjakprzywołanyjużStanisławBrzozowski,dlaktó-
rychkryzysoznaczałwyczerpanie,przesileniepewnegoparadygmatu
widzianezzewnątrz,postfactum,zperspektywyczasu.Problemten
pojawiasięwodniesieniudowspółczesnego,dzisiejszegostanukultu-
jakozawłaszczanie,intymizacjęMuzy;zob.hasłoMuse(s),w:Dictionnairedesmythes
féminins,red.P
.Brunel,Paris2002,s.1409.
29A.Nasiłowska,Personaliryczna,Warszawa2000,s.234.
30Zob.J.Brzozowski,PoetaodMuzwidziany(II),„Teksty”1980,z.6.Ozmianachfigury
Muzwliteraturzezob.równieżG.A.Levy,RefiguringtheMuse,NewYork1999.Zadanie,
jakiebadaczkasobiestawia,toredefinicjapojęciaMuzyzwiązanazezmianamispołecz-
nymi(rolakobiety)ikulturowymi(sposóbreprezentacjikobietywliteraturze).Jednak
istotneodejścieodpetryfikującejalegoryzacjiMuz,ichswoiste„uwolnienie”(liberation),
przyznanieimwiększejniżdotychczasaktywnościiwłączeniewstrukturętekstu,widzi
Levyniewromantyzmie,adopierowbelleepoque,iwiążezewzrostemroliprzypadku
wpoezji.LevyzajmujesięfiguramiodgrywającymirolęMuz(takimijakKleopatraczyHe-
rodiada)wpoezjiS.Mallarmégo,S.Prudhomme’a,A.Samaina,A.deNoaillesiR.Vivien.
~20~
