Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iSłowackiegopodróżobecnajestnawielesposobów-nietylkojako(najbar-
dziejoczywisty)kontekst(zmieniającesięmiejscapobytuwyznaczająkolej-
neetapywżyciupoetów),aleteżźródłoanegdot(spotkanieztym,conowe,
innewywołujeemocje,sprzyjaprzygodomróżnegorodzaju),doświadczenie
poznawcze(nakartachlistówodnotowywanajestprzecieżwiedzageograficz-
na,kulturowa,literacka)czywreszcieprzedmiotrefleksji(kiedypodróżowa-
niesamowsobiestajesięistotąnamysłupiszących).Analizakorespondencji
pozwalanaodtworzeniewrażeńirefleksjinatematodwiedzanychmiejsc,
którezrodziłysięwmyślachpoetówpodczaspobytutamże.Mająonezatem
ówszczególnywaloraktualności,świeżości,niesątosądyformułowanepo
latachiczęstozniekształconejużwpływempóźniejszychprzeżyć.
Niejestzapewnezaskakujące,żefragmentówtegorodzaju,owielkim
„podróżopisarskimpotencjale”,występujewkorespondencjiobupoetówbar-
dzodużo,choćsątozazwyczajfragmentywłaśnie,wplecioneściślewtkan-
kęlistówrealizującychbardzoróżnefunkcje.Niewszystkiebędąmogły
zostaćprzywołanewtejksiążce,choćwszystkieposłużyłyzapunktwyjścia
pracinterpretacyjnych,którepozwoliływyodrębnićnajważniejszetendencje
podróżopisarskieobecnewepistolografiiMickiewiczaiSłowackiego,kluczo-
wezagadnieniaitematy,atakżespecyficzne,autorskieteoriepodróżowania
dającesięwyczytaćzichlistów60.Dlaegzemplifikacjistawianychtez,atakże
uzasadnieniaproponowanychwnioskówpotrzebnebędąnierazbardzoroz-
budowanecytaty.PodzielającwpełniprzekonanieAnityCałek,iżdelikatna
materialistówniepowinnabyćnadmierniekawałkowana,aograniczonedo
niezbędnegominimumzdania,wyrwanezichmacierzystegokontekstu,czę-
stowpracachbadawczychużywanesąinstrumentalnie,tracącswójnaturalny
wydźwięk61,pozwalamsobienaprzytaczanie(choć,niestety,niebezpewnych
oczywistychograniczeń)fragmentówwiększychibardziejrozbudowanych.
Krótkiewyimkizkorespondencjipoetówpojawiająsięzazwyczajjedyniena
prawachpowtórzenia,kiedyobszerniejszyfragment,prezentującywłaściwy
Wstęp
60Warto,jaksięzdaje,podjąćwysiłekichzrekonstruowania,gdyż,jakprzypominaJacek
Kolbuszewski:„ŻewiekXIXstworzyłcałąfilozofiępodróży,tospecjalniedziwićnie
powinno.Dośćprzypomnieć,żezwyczajnyprzejazdzKrakowadoParyżatrwałokoło
miesiąca[…]”(J.Kolbuszewski:Podróżromantyczno-historyczna.W:Tenże:Dziwnepodróże,
dziwnipodróżnicy.InstytutWydawniczyNaszaKsięgarnia,Warszawa1977,s.117).Nieule-
gawątpliwości,żesporoczasuwpodróżyspędzaliteżMickiewicziSłowacki.
61A.Całek:Nowateorialistu.KsięgarniaAkademicka,Kraków2019,s.37.
23
