Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
KRZYSZTOFTRYBUŚ
To,oczymPaństwuopowiadam,niejestrodzajemfikcjigenezyinie
manicwspólnegozżartobliwąkonfabulacją,którasięczasemprzydarza
wstępompisanymdlauczczeniapamięcizacnychosób.Coprawdażart
stosowanydlaobniżenianadmiernejpowagimojejrelacjibyłbymożena
miejscu,wszakPatronkanaszegosympozjumbyłaczłowiekiemceniącym
sobiepoczuciehumoru.Historia,którątuopowiadam,wydarzyłasięjednak
naprawdę.Odnalezionyprzezemniekonspektpochodzisprzedbezmała
ćwierćwieku,zostałnapisanynajednymzpierwszychkomputerówautorki
iwydrukowanywtypowymdlatamtychczasówedytorzetekstówChiWriter;
osposóbwymawianiajegonazwytoczyłysięspory,bojedniznasnazywali
gonCzirajter”,ainninKajrajter”.
Aotoówkonspekt,którychciałbymodczytać:
1.MickiewiczadzisiajniemożnaczytaćbezMiłosza.Zderzenietych
dwuwybitnychindywidualnościjesttymbardziejpasjonujące,żeMiłosz
najwyraźniejczujesiędziedzicemMickiewicza.Wjegoodbiorzeroman-
tycznegoarcypoetyzauważyćmożnajednakpewneinteresująceparadok-
sy.MiłoszceniwMickiewiczuprzedewszystkimto,cozwiązanezklasy-
cyzmem,lubinadtoballadyiromanse,młodzieńczeDziady(ewentualnie),
PanaTadeusza(bardzo).Nielubinatomiastpodobniejakmydzisiajito
deklarujewyraźnie,wszystkiegocozwiązanezmesjanistycznąutopią,więc
IIIczęściDziadów,Ksiągnaroduipielgrzymstwapolskiego,stowianizowanych
prelekcjiparyskich.NielubiteżnarastającegowMickiewiczunprowincja-
lizmu”iabsolutyzowaniasprawwłasnegonarodu(tymwyraźniejszego,że
natleEuropy).Alewtym,copisze,widać,żenajbardziejpasjonujągote
zMickiewiczowskichpytań,któreznamiennedlaMickiewiczowskiego
myśleniautopijnegoczydlawyobrażeńprowincjiniosącychpewienwzo-
rzeckultury:oładświata(boski?),orelacjemiędzynaturąihistorią,orolę
jednostkiinaroduwhistorii,omałąidużąojczyznę.Teparadoksyodpy-
chaniaiprzyciąganiadobrzesiętłumacząwświetleuwagiNorwida:pro-
testujesięwtedy,kiedysięnatymsamym,coprzeciwnik,stanęłogruncie.
IMiłosz,obracającsięwkręguMickiewiczowskichpytań,choćdajenanie
odmienneodpowiedzi,poniekądnatymgrunciestaje.
2.nRozpulchniwszy”Miłoszemczytelniczewyobrażenieimniemania
natematMickiewicza,chciałabymprzejśćdotegoostatniego.Zakładam,że
twórczośćliterackąMickiewiczabędętraktowaćjakodokumentjegoświa-
domości(przyrespektowaniuliterackościdzieł,oczywiście),cooznacza,że
będęsięporuszałanajednejdrodze.
3.Mickiewiczbyłwtymsensietzw.nieodrodnymsynemswojejepoki,
żewrazzcałymwiekiemdziewiętnastympodejmowałwielokrotniepróby
wprowadzeniautopiiwżycie.Uporczywiesprawdzał.Jeślipoprzedniasię
WydawnictwoNaukoweUAMwszelkieprawazastrzeżone