Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wprowadzenie
albowiemdonichstalenawiązywałprezydentBorysJelcyn,dążącdostworzenia
wRosjirepublikiprezydenckiej.
Wydarzenialat1991-1993wFederacjiRosyjskiejstanowiątakżeprzykładewo-
lucyjnychzmianwobrębiestosunkówpomiędzyorganamiwładzypaństwowejna
wszystkichjejszczeblach.Przekształceniateposiadająwalorzmianysystemowej.
Zauważalnyjestprocespolityczny,wktórymdajesięrozpoznaćrozwój,jakiregres
polityczny,itozarównojeszczewdobieGorbaczowa,jakiwokresiewładzyprezy-
denckiejJelcyna.Procespolitycznyzakłada,żesystempolitycznymazdolnośćzmiany
swegostanu.Źródłaowejzmianymogąbyćtrojakiegorodzaju:możebyćonawyni-
kiemzamierzonychdziałańpolitycznych(np.reformypolitycznej),presjiwewnętrznej
(np.reformygospodarki)czynaciskumiędzynarodowego.nRozwójpolityczny”
,jak
inregrespolityczny”toterminywartościujące,któreokreślająkierunkitychżezmian
wstosunkudooczekiwańzainteresowanychstron.nRozwójpolityczny”oznaczapro-
ceskierunkowyprowadzącydorezultatówuznanychzakorzystnezpunktuwidzenia
jakiejśgrupy-społecznościmiędzynarodowej,narodu,klasyspołecznejlubnarodowej
elitypolitycznej.Wtymprzypadkunrozwój”należytraktowaćwkategoriizmiany
postępowej.Przeciwieństwemrozwojujestnregrespolityczny”21.
KonstatacjaAndrzejaAntoszewskiegonatematkojarzenianrozwojupolitycznego”
zezdolnościądoprzybliżaniasiędotychstandardówpolitycznych,jakieobowiązują
wrozwiniętychdemokracjach,włączającwtozasadyrywalizacjipolitycznej,stosunki
międzyośrodkamidecyzyjnymi(podziałwładzy),ochronęprawmniejszościorazrea-
lizacjęprawczłowieka
22
,pozwalastwierdzić,żemieliśmyznimdoczynieniazarówno
wZwiązkuSowieckimwlatachpieriestrojki,jakiwkształtująymsięnowoczesneym
państwierosyjskimwlatach1991-1993.Mimożedokonywanewbadanymokresie
przeobrażeniamiałyzłożoneprzyczyny,celpozostawałtensam-upodobnieniepań-
stwiesowieckim,anastępnierosyjskiegodopaństwougruntowanejdemokracjipod
względemgospodarczymispołecznym,aletakżepolitycznymiustrojowym.
Oceniającprzeobrażenia,którymulegałaRosjawokresieprzejściowym,należy
zastanowićsięczykonfliktpolitycznytoczonywobrębieorganówwładzpaństwowych
musiałprzybraćnasiledotegostopnia,abyprzyjąćpostaćrozstrzygnięciasiłowego?
Rozwiązaniaustrojowe,przyjętepozakończeniunCzarnegoPaździernika”-jakRosja-
nienazywająwydarzeniamającemiejscejesienią1993r.-dalekiebyłyodrozwiązań
demokratycznych,abiorącpoduwagęokresrządówprezydenckichpoprzedzający
wyboryparlamentarne,możnabyłodomniemywać,żeokresnrosyjskiejdemokratyzacji
ustroju”pozostanieodległyodprzyjętychstandardówdemokracji.
BadającrzeczywistośćkonfliktupolitycznegoFederacjiRosyjskiej,którywystąpił
wrolitrwałejdeterminantyprzeobrażeńustrojowychlat1991-1993,trzebawziąćpod
uwagęnastępująceprzesłanki,woparciuoktóremożliwajestwnikliwaprocedura
eksplanacyjna:
21A.Antoszewski,Procesizmianapolityczna,s.194.
22Ibidem,s.195.
