Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp*
Wkulturzerosyjskiejważnemiejscezajmujezjawiskoliteraturocentry-
zmu1.Pojęcietooznaczadominującąrolęliteraturywżyciuspołecznym,
któraprzejmujefunkcjezarezerwowanedlafilozofii2,socjologiiczypubli-
cystyki.Wpływnatonuporczyweciążeniecałejkulturywstronęsłowno-
-literackichformautoprezentacji”3mawieleczynników:uwarunkowania
polityczno-historyczne,słabośćfilozofiiimyślipolitycznejjakoodrębnych
iautonomicznychdziedzinaktywności,znaczenieiautorytet,którewRosji/
ZSRRwiążąsięzprofesjąpisarzalubpoety.
WedługMichaiłaBergaliteraturocentrycznycharakterkulturyrosyjskiej
zachowałswojąaktualnośćdokońcapieriestrojki(1985-1991)4.Wostatnim
etapieistnieniaZSRRznaczenieliteraturynietylkoniezmalało,leczznacz-
niewzrosło.Powodembyłazmieniającasięsytuacjawpaństwieradzieckim.
WrazzwezwaniemMichaiłaGorbaczowaw1987rokudonwypełniania
białychplam”whistoriiZSRR,stopniowymłagodzeniemcenzuryiogło-
szeniemnjawności”(ros.гласность),pojawiłysiępróbyprzekształceniasy-
tuacjispołeczno-politycznej.Dużyudziałwtymprocesiemiałyczasopisma
*PublikacjapowstaławramachprojektunPracowniaBadańnadPamięciąZbiorową
wPostkomunistycznejEuropie”sfinansowanegoześrodkówNarodowegoCentrum
Naukiprzyznanychnapodstawiedecyzjinr2011/03/D/HS2/06170.
1
Książkapowstałanapodstawiepracydoktorskiejpt.Rozliczenieztotalitaryzmem?
Rosyjskakrytykaliterackawokresiepieriestrojki(wybranespory),napisanejpod
kierunkiemprof.drahab.AndrzejadeLazariidraAdamaKoli.
2
Natentematzob.B.Zielewska-Rudnicka,Literaturocentryzmwflozofirosyjskiej,
[w:]Logosipraxis.Oskutecznościmyślenia,red.A.Biegalska,M.Jagłowski,Olsztyn
2010,s.41-56.
3
И.Кондаков,Потусторонуслова.(КризислитературоцентризмавРоссии
XX-XXIвеков),nВопросылитературы”2008,nr5,s.5.
4
М.Берг,Литературократия.Проблемаприсвоенияиперераспределения
властивлитературе,Москва2000,s.199-200.