Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
I.Przeglądowa
poznaniazależneodfunkcjonalnejintegralnościstrukturkorowych”
(West,1996).Hipotezatapowstałanabazieobserwacji,żestarzenie
powodujepodobnedeficytyneuropsychologicznejakuszkodzenia
ogniskowepłatówczołowychorazżezwiekiemnajwięcejmasytraci
korapłatówczołowych.Koncepcjataznalazłapoparciewwynikach
setekbadańobrazowychmózgu.Wostatnichlatachzwróconouwa-
gęnaznaczeniezanikówiuszkodzeńwczołowychrejonachpodkoro-
wych,któresąpołączonezkorączołowąstrukturalnieifunkcjonalnie.
Wliteraturzedominujenazwa(koncepcjaczołowastarzeniasięmóz-
gu’,aleobecnieuwzględniaonawpływskojarzonychzwiekiemzmian
wobszarachpodkorowych.Abypodkreślićznaczeniezmianpodkoro-
wych,wksiążcezamienniezterminem(koncepcjaczołowa’stosujesię
(koncepcjaszybszegostarzeniasiękorowo-podkorowychczołowych
obszarówmózgu’(thefrontal-subcorticalsyndromeofaging,Pugh,
Lipsitz,2002).
Płatyczołowesąnadrzędnączęściąobszernegoukładufunkcjo-
nalnego,wktóregoskładwchodziteżwieleinnychstrukturmózgu.
Wyróżnionopięćpętliczołowo-podkorowych,wychodzącychzkory
ruchowej,dodatkowejkoryruchowej,koryoczodołowej,grzbietowo-
-bocznejizprzedniejczęścizakrętuobręczy.Projekcjezkorydocho-
dządojądraogoniastego,skorupyibrzusznegoprążkowia,stamtąd
dogałkibladejiistotyczarnej,bypoprzezwzgórzepowrócićdokory
czołowej.Ogniskoweuszkodzeniapętliczołowych(np.udar)powodu-
jąspowolnieniepsychoruchoweipogorszeniewykonaniazadańwielo-
modalnych,złożonych,wymagającychintensywnegoudziałuprocesów
kontrolizachowania(Jodzio,2008;Kalaria,Erkinjuntti,2006).
Zmianywmózguspowodowanestarzeniemfizjologicznymmają
innycharakterniżogniskoweuszkodzeniaOUN,ponieważzachodzą
powoliiwcałymmózgu.Zapomocąobrazowaniatechnikąrezonan-
sumagnetycznego(magneticresonanceimaging–MRI)wykonuje
siępomiarobjętościstruktur,czylirejonówmózgu,orazpomiarich
aktywnościmetabolicznej(fMRI)1.Wielebadańdowiodło,żezwie-
kiemnajwiększyspadekobjętościinajwiększezmianyfunkcjonalne
1
Aktywnośćmetabolicznamózguobrazowana–fMRIjestwidoczna
wintensywnościsygnału,którywiążesięzpoziomemutlenowaniakrwiwda-
nymobszarzemózgu(blood-oxygenationlevel-dependentsignal–BOLD),czyli
wzmianachwzapotrzebowaniuneuronówwkrew.SygnałBOLDjestpunktem
wyjściawmapowaniuaktywacjistrukturmózguwywołanejaktywnościąpo-
znawczą(http://www.kognitywistyka.net/mozg/badania.html).
