Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenieiprzeglądgłównychtematów
7
ispołeczne.Wtymsamymmniejwięcejczasieśrodowiskobadaczyporozumiało
sięwkwestiiograniczeń,jakietowarzysząprostymbadaniomprzekrojowymdla
różnychgrupwiekowychiupowszechniłostosowaniezłożonychmetodpomiarowych,
cowrezultacieprzyczyniłosiędorozwojuzdecydowaniebardziejrozbudowanych
projektówbadawczychinarzędzianalitycznych(np.Bosworth,Hertzog,2009).
Towszystkoprzyczyniłosiędoodejściaodjednoznacznego-częstonegatyw-
nego-ujmowaniapoznawczegostarzeniasięiwypracowaniabardziejwielo-
znacznychpodejść,wrażliwychnaniuanseiczynnikikontekstowe.Tehistoryczne
przeobrażeniałatwodostrzec,analizująctreściksiążekstanowiącychprzegląd
literaturyopoznaniuistarzeniusię.Naprzykładoryginalnytomopiniotwórczego
Podręcznikastarzeniasięipoznania(ang.HandbookofAgingandCognition)
CraikaiSalthouse’az1992r.zawierał12rozdziałów.Spośródnichdziewięćpoświę-
conodośćtradycyjnymzagadnieniomzpsychologiipoznawczej(np.uwadze,pamięci),
ajedyniedwadotyczyłyinnychtematów(np.emocji,poznaniaspołecznego).Stanowi
tokontrastzniedawnoopublikowanymPodręcznikiemstarzeniasiępoznawczego
wydanymprzezCambridge(ang.CambridgeHandbookofCognitiveAging,Tomas,
Gutchess,2020),któryskładasięz39.rozdziałówpoświęconychbardzoszerokiej
problematyce,gdzieporuszasiętematytakiejaknp.:wpływgenetyczny,społeczne
oddziaływanie,motywacja,sen,kontrolaprzekonańczywczesnedoświadczenia.
Todowódnarezygnacjęzuproszczonychpoglądównatematstarzeniasięiotwarcie
sięnawielorakośćzłożonychwpływów,mogącychwyznaczaćróżniceindywidualne
wstarzeniusiępoznawczym.
Aktualnytrend
Opisanezmianywdyscypliniewyznaczająkontekst,ajednocześniestanowią
impulsdoopracowanianiniejszegotomu.Zmiana,któraniedawnodokonała
sięwpsychologiistarzeniasię,polegającanaodejściuodopisujedynieogra-
niczeńpoznawczegostarzeniasięidostrzeżeniuróżnegorodzajumożliwości
(Fernández-Bellesterosiin.,2019;Hessiin.,2015;Verhaeghen,Hertzog,2014),
stanowipierwsząinspiracjędlaaktualnejpracy.Obserwowanezwiekiemzmiany
wskutecznościrozwiązywaniazłożonychzadańsąuwarunkowanekontekstem
iróżnicamiindywidualnymi(zob.obszernemonografie:Craik,Salthouse,2008;
Hofer,Alwin,2008;Perfect,Maylor,2000;Schaie,Willis,2016).Wzmacniając
tętezę,aktualnebadaniaipublikacjepokazująwieleograniczeńinieścisłości
wklasycznychbadaniachnadfunkcjonowaniempoznawczymosóbdorosłych.
