Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ciaflrapsodia”wpierwszymakapicieparagrafu43ipisze
tak:flByłotowKrytycezawszemojąnajwiększątroską,
żebynietylkostarannieodróżnićrodzajepoznania,lecz
zarazem,bywszystkiedokażdegoznichprzynależne
pojęciawywieśćzewspólnegoimźródła.Czyniłemto
zaśnietylkowtymcelu,bydowiedziawszysię,skądte
pojęciapochodzą,móczpewnościąokreślićichużycie,
lecznadtobyosiągnąćtęnigdyjeszczenieprzeczuwaną,
alebezcennąkorzyść,jakąjestpoznanieapriori,awięc
napodstawieostatecznychzasad,zupełnościwwylicze-
niu,klasyfikacjiispecyfikacjipojęć.Beztegowszystko
wmetafizycebędziejedynierapsodią,wktórejnigdynie
wiadomo,czyto,cojestwnaszymposiadaniu,jestwy-
starczające,czyteżczegoś,igdzie,brakjeszcze.Korzyść
tęmożnawprawdzieosiągnąćtylkowczystejfilozofii,
alestanowiteżonajejistotę”16.
IwreszciewLogiceKantaczytamy:flSkoroistnie-
jetakwieleróżnorodnychpoznań,roztropniebędzie
utworzyćsobieplan,zgodniezktórymnaukizostaną
uporządkowanewtakisposób,wjakinajlepiejzgadzają
sięznaszymicelamiorazprzyczyniająsiędoichosiąg-
nięcia.Wszystkiepoznaniasąmiędzysobąwnaturalny
sposóbpowiązane.Jeśliwięcdążącdoposzerzaniapo-
znania,niezwracasięuwaginapanującymiędzynimi
związek,tocałataerudycjaniebędzieniczyminnym,
jaktylkorapsodią.Jeślijednakzacelobierzemyjakąś
naukęgłówną,awszystkieinnepoznaniauznamywy-
łączniezaśrodkisłużącejejopanowaniu,totymsamym
wiedzynaszejnadamypewiensystematycznycharakter.
Takwięcaby,rozszerzającswojepoznanie,zrealizować
takidobrzeułożonyorazcelowyplan,trzebadążyćdo
poznaniaiopanowaniaowegowzajemnegozwiązkupa-
nującegomiędzypoznaniami.Wskazówkidotegodostar-
czaarchitektonika,będącasystemempodługidei,
16Ibidem,s.121(§43;AAIV,329—330).
14
