Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
opozycyjnestanowisko»idealizmu«”23.Problemsformu-
łowanejwroku1794teoriiwiedzywymagałwyjaśnienia
idlategowroku1797FichteopublikowałnajpierwPierw-
szewprowadzenie24,anastępnieDrugiewprowadzenie25,
którezostałyprzetłumaczonenajęzykpolskiprzezJana
Garewicza(1921—2002)idołączonewformieAneksudo
pismdotyczącychteoriiwiedzy.Zperspektywyważnej
dlapodjętejproblematykiwartozwrócićuwagęnadrugą
częśćtytułuDrugiegowprowadzenia,którabrzmi:fl[…]dla
czytelników,którzymająjużsystemfilozoficzny”26.
flMówiłemzawszeipowtarzamturazjeszcze,żemój
systemniejestniczyminnymjaktylkosystememKanta;
aznaczyto,żejesttotensampoglądnasprawę,aleproce-
durajestzupełnieodwykładuKantaniezależna.[…]Pi-
smamojeniemająwyjaśnićKantaanionniemapomóc
wichwyjaśnieniu;musząostaćsięsame,Kantniematu
nicdorzeczy”27.Ujawniasiętumałasprzeczność,gdyż
zjednejstronyFichteuważasięzakontynuatoraKanta,
natomiastzdrugiej—maświadomośćistniejącychod-
stępstw.Przedmiotematakówstająsiękantyści,aniesam
23M.J.Siemek:IdeatranscendentalizmuuFichtegoiKanta.
Studiumzdziejówflozofcznejproblematykiwiedzy.Warszawa1977,
s.253—254.
24J.G.Fichte:ErsteEinleitungindieWissenschafslehre.flPhiloso-
phischesJournal”1797,Bd.5,s.1—47.W:Idem:SämmtlicheWerke.
Bd.1…,s.419—449.
25J.G.Fichte:ZweiteEinleitungindieWissenschafslehre,für
Leser,dieschoneinphilosophischesSystemhaben.flPhilosophisches
Journal”1797,Bd.5,s.319—378orazBd.6,s.1—40.W:Idem:Säm-
mtlicheWerke.Bd.1…,s.453—518.
26J.G.Fichte:Drugiewprowadzeniedoteoriiwiedzydlaczytel-
ników,którzymająjużsystemflozofczny.Tłum.J.Garewicz.W:
J.G.Fichte:TeoriaWiedzy.Wybórpism.T.1.Tłum.M.J.Siemek.
AneksprzełożyłJ.Garewicz.Warszawa1996,s.500.
27J.G.Fichte:Pierwszewprowadzeniedoteoriiwiedzy.Tłum.
J.Garewicz.W:J.G.Fichte:TeorieWiedzy.Wybórpism.T.1…,
s.469.
17
