Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dokonanyzostałzewzględunacel,jakimjestprezentacja
sporu,któryrozgorzałzwłaszczanaprzełomiedziewięt-
nastegoidwudziestegostulecia,sporumającegoswe
źródłowkoncepcjiKanta,anastępnietegofilozofa,który
problemsystemuuczyniłcentralnymzagadnieniemswej
filozofii,amianowicieHegla.Zarzutarbitralnościzaś
możedotyczyćkażdegofilozofa,ponieważkażdy,filozo-
fującwdanymkontekściehistorycznym,próbujegoprze-
kroczyć,awielużywiprzekonanie,żegoprzekroczyło.
Skorofilozofiamusiuwzględniaćkonteksthistorycz-
ny,torozważaniamusząprzybraćpostaćrozważańhisto-
ryczno-problemowych.Wynikatoznaturyjejprzedmio-
tu,ujawniającejsięwodrębnościfilozofiiodinnychnauk.
Naukowycharakterfilozofiiniezostaniezakwestionowa-
nywtedy,kiedyukażesięjejodrębnośćmetodologiczną
iosobliwystosunekdowłasnejhistorii.Problempolega
jednaknatym,że—jakzauważaMichaelLandmann
wodniesieniudoManfredaBrelagego—większośćpo-
szukujeflwtym,cohistoryczne,tylkotego,cofilozoficz-
ne”1.Takasytuacjacharakteryzujefilozofięuprawianą
zperspektywykrytycyzmu.Zazwyczajjednakdziejesię
inaczej—albopomiasięaspektproblemowyirozważa-
niaograniczająsiędoukazaniafaktografii,alboteżroz-
ważasięproblemybezuwzględnieniaichhistorii.Ani
jedna,anidrugametodaniejestodpowiedniadlabadań
filozoficznych,którestawiająsobiezacelprzedstawienie
rzetelnegoobrazuproblemu,awięciświata.Dziejesię
taknawetwtedy,kiedyobraztenjestniepełny.Kwestia
analizhistoryczno-problemowychokazujesięzatemklu-
czowadlazrozumieniaistotydokonującychsięprzemian.
Nieidzieprzecieżtylkooto,bywiedzieć,copowiedział
danyfilozof.Toniewystarczy,aostateczniemożesię
składaćnakatalogwypowiedzi,sentencjiczyteżaneg-
1M.Landmann:Geleitwort.In:M.Brelage:StudienzurTrans-
zendentalphilosophie.Berlin1965,s.VI.
6
