Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sztukawspółczesnajakopróbaocenyprzemianwspołeczeństwiechińskim
33
Chinyprzestałyjużfunkcjonowaćjako„aktywnahistoria”itylkosentymental-
nymdokumentemutrwalonymwsepii.Zarazemjednakpracapozwalatakżenainną
interpretację;zgodniezniąokresmaoistowskichChinzyskujestatusnostalgicznie
przywoływanych,wyidealizowanychczasów,względemktórychwartościowane
lataprzemianporewolucyjnych.TakieujęcieczyniepokęMaoZedongawpewnym
sensienadalaktywnąjakopunktodniesieniadlazjawiskspołecznychaktualnieza-
chodzącychwChinach.
Użycieczerwieniwstosunkudowspółczesnościreprezentowanejprzezkobiety
możebyćtakżewytłumaczonepolisemiąsłowa(hong).Pozaznaczeniemkoloru
słowotofunkcjonujetakżejakoprzymiotnik„popularny”.Pozwalatonainterpre-
tację,obecnieczerwieńniekonieczniekojarzysięzrewolucjąimożeprzywoły-
waćkonotacjezwiązanezczymśmodnym,pochodzeniazachodniego.Przesunięcie,
awzasadzieprzełączeniesemantyczneobecnewwypadkutejpracy,poleganapo-
rzuceniuprzezsignifiantczerwieni„denotacjirewolucyjnej”inabyciusignifié„by-
ciapopularnym”.Pokryciebarwączerwonąmłodychkobietukazujetakżezmianę
wobrębiewartościdominującychwżyciuwspółczesnegospołeczeństwachińskiego,
którecorazbardziejpogrążasięwkonsumpcjikształtowanejprzezwpływZachodu.
PracąutrzymanąwpodobnejkonwencjijestWelcome,Monroe.Tymrazem
wznajdującymsięugóryprostokątnymkonturzeznajdujesięMarilynMonroe,do
dziśutożsamianazsymbolemseksu.Nadoleznajdująsięnatomiastprzedstawieni
wkonwencjiplakatupropagandowegoprzedstawicieleklasyrobotniczej,trzymający
tablicęzpodwójnymznakiemszczęścia,takzwanymshuangxi10.Ichsocjalistyczny
charakterjestpodkreślonyczerwonymkolorem.Możnasiędomyślić,zachodnia
ikonaseksuznajdującasięnauprzywilejowanej,wyeksponowanej,azarazemmoc-
nooddzielonejpozycjiparadoksalniezajęłamiejscekogośinnego,dotądważnego
dlamashołdującychsocjalistycznymwartościom.
InnymspojrzeniemnakonsekwencjęglobalizacjiwChinachjestinstalacjaZhang
Daliego,zatytułowanaWind/Horse/Flag.Przedstawiaonajeźdźcówwrzeczy-
wistychrozmiarach11trzymającychczerwoneflagi.Zdziwieniebudzifakt,żena
koniachsiedząwspółcześni,prościludziewznoszonychubraniach.Nietrudnosię
domyślić,żetorobotnicy,którzyprzybylizodległychprowincji,abypracować
wrozwijającychsięmiastach.Ichwarunkipracybywająbardzoszkodliwe,apłace
niewystarczające.Paradoksalniebędącjednymiznajmniejkorzystającychzrozwoju
Chin,onisiłąnapędowąstanowiącąorosnącejpotędzegospodarczejkraju.
PracaZhangDaliegowydajesięzadawaćpytanie,dokądpodążająnadaldeklaru-
jącesocjalizmChinyiczyotwarciesięnaświatmożnaocenićpozytywnie.
WartuwagijesttakżetworzonyprzezosiemlatcyklfotografiiSeeandBeSeen
OuZhihanga,zapomocąktóregoartystaanalizujeinterakcjęChinzresztąświata
zperspektywykreowaniawizerunku.Cykltworzązdjęcianagiegomężczyznyćwi-
10
Ozdobyztakimznakiemmożnanajczęściejspotkaćnachińskichweselach,ponieważpopularną
konotacjąshuangxijestszczęściemałżeńskie.Por.W.Eberhard,Symbolechińskie.Słownik.Obrazkowy
językChińczyków,Universitas,Kraków2001,s.245–246.
11
Dodatkowymzabiegiemnadającymwrażenierealnościjestwykorzystanieprawdziwychzuży-
tychubrańorazludzkichwłosów.