Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Definiowanieprocesurozwojuseksualnego
5
wpostaciinicjatywności,intruzyjnościiaktywnościskłaniajądoeksplo-
rowaniaotoczenia,agresywnegoprzekraczaniagranicciałainnychosób,
upartegodążeniadocelu.Wzależnościodtego,czydoroślirozumieją
tenprocesiwynikającyzniegorepertuarekspresjiseksualnejtypowej
dlaprzedszkolakaorazwzależnościodtypupolitykispołecznejpaństwa
wzakresieedukacjiseksualnej,dzieckomożetworzyćindywidualnykon-
tekstrozwojowywotoczeniu,wktórymjegorozwójbędziewspierany
lubteżodwrotnie,wktórymbędzierepresjonowany.Wpływyobuzłożo-
nychzestawówuwarunkowań(mimożewwymienionychprzypadkach
źródławpływówsątesame,natomiastżnajestichtreść)doprowadzą
dopowstaniazupełnieżnychkontekstówrozwojowychiwefekcie
wkażdymzopisanychprzypadkówseksualnośćdzieckamożeprzybrać
zupełnieinnykształt.
Podsumowując,rozwójseksualnyjestjednymzwątkówrozwoju
człowieka,zogniskowanymwokółpłci(szerokorozumianej)ijejfunkcji
ipodobniejakwszystkieinnewątkirozwojowe,zktórymijestnierozer-
walniezwiązanyzbudowanymnafundamenciebio-psycho-społecznym.
Etaprozwojuseksualnegodorosłegoczłowiekakonstruującyjego
seksualnośćietaprozwojudzieckatworzącyseksualnośćdziecka,choć
dotyczątegosamegofenomenu,torozgrywanewżnychfazachżycia
przynoszążnerozwojoweskutki.Każdazezmiennychdziałających
wkolejnychokresachrozwojuseksualnegowywierainnywpływ.Mimo
toprzyopisierozwojuseksualnegoobowiązujązasady:uniwersalności,
niepowtarzalności(unikalności)orazcechspecyficznych.Pierwszaznich
oznacza,żeseksualnośćkażdegoczłowiekapodlegatymsamymprawom
rozwojowym,jednakowymdlawszystkichludzi.Drugażekontekstroz-
wojowy(niepowtarzalny,związanyzpłciąiliniążyciakonkretnejosoby)
dowodziunikalnościdrogirozwojuseksualnegokażdegoczłowieka.Trze-
ciażeżadnejfazyrozwoju,nawetokresużyciapłodowego,niemożna
rozpatrywaćjakopodlegającejdziałaniutylkojednejzwymienionych
zmiennych.Zmiennośćproporcjiichwpływuiichrola,charakterystyczna
wdanymokresierozwojowym,sąprzykładamimanifestowaniasięzasady
cechspecyficznych.
Trudnośćcharakteryzowaniazmianzachodzącychwseksualnościczło-
wiekawynikazichżnegorytmu,odmiennegowaloryzowaniatychryt-
móworazzzachowania,mimoowychżnic,przeświadczeniaomożliwo-
ściwykorzystaniakażdegoznichwsłużbierozwojulubwsłużbiedestrukcji
(Oleś,2000).Rozwijająctęmyśl,należywskazaćnażnicęwkrzywych
obrazującychprzebiegrozwojubiologicznegoipsychospołecznego.Cechy
biologiczne(ocenianepodkątemilościowymijakościowym)zmieniają