Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Dzieciństwozperspektywyrozwoju
25
zagrożenia”(Schafer,2010,s.166).Inneefektyprzywiązaniawykraczająpoza
okresdzieciństwa.ZdaniemJohnaBowlby’ego(2007)wumyśledzieckapowstają
strukturypoznawczereprezentującewzajemnerelacjeitowarzysząceimemocje,
którychdoświadczawkontaktachzopiekunami.Tenwewnętrznemodele
operacyjne”mogąmiećznaczącywpływnazachowanieczłowiekawprzy-
szłości,wewszystkichkolejnychbliskichrelacjachzinnymiludźmi.Osoby
przywiązanebezpieczniedorodzicawokresiewczesnegodzieciństwazdużym
prawdopodobieństwembędąwdorosłościpostrzegaćswojegopartneranjako
źródłobezpieczeństwa,komfortuiochrony”(Plopa,2014,s.155).Inaczejbędzie
wprzypadkuosóboodmiennychdoświadczeniachwyniesionychzrelacji
zrodzicami.Zewzględunateodległeskutki,szczególnieistotnewydajesię
uzmysławianierodzicomwagiprawidłowychrelacjimiędzynimiadzieckiem,
wrażliwościnasygnałyniemowlęciaiadekwatnegozaspokajaniajegopotrzeb.
Zadaniemrodzinyjestzapewnieniedzieckuwłaściwejatmosfery,wktórej
będziewzrastać,bezpieczeństwa,ochrony,stymulowanierozwojufizycznego,
emocjonalnego,społecznego,umożliwieniezdobywaniawiedzyiumiejętności
(Walęcka-Matyja,2014).Rodzicesądladzieciwzoremdonaśladowania,zarówno
wsferzezachowań,zasadpostępowania,jakiwartości.
Moralnośćwdzieciństwieopierasięnaposłuszeństwiewobecdorosłych,
którepoczątkowojestzwiązanezlękiemprzedkarą,oczekiwaniemnagrody,
zadowalanieminnychlubzaspokajaniempotrzeb(Kielar-Turska,2000).Dziecko
traktujezasady(Piaget,1967)ustanawianeiprzekazywaneprzezrodzicówjako
obowiązująceiniezmienne(heteronomiamoralna),postępujezgodnieznimi
nawetwtedy,gdynierozumie,dlaczegoobowiązują,ikierujesięnliterą”
,anie
duchemreguły(realizmmoralny).Dopierowpóźniejszymokresie,około10.-11.
rokużycia,dzieckozaczynakierowaćsiętymizasadami,któresamouważaza
słuszne(autonomiamoralna).
Wokresiedzieciństwarodzicemająokazjękształtowaćnietylkomoralność,
lecztakżereligijnośćdzieci,dającimwzórdonaśladowaniaizachęcającdo
obchodzeniaświąt,uczestnictwawewspólnychmodlitwach,rozmowachna
tematyreligijne(Rydz,2014).Zbiegiemczasuwrozwojureligijnymdziecicoraz
większąrolębędąodgrywaćosobyspozarodziny(takiejakksiądz,katechetaczy
siostrazakonna)iudziałwgrupachreligijnychfunkcjonującychpozarodziną
(Rydz,2014).Odzwierciedlatoogólnątendencjęwrozwojuspołecznym.
Wokresachprzedszkolnymimłodszymszkolnympojawiająsięliczneokazje
donawiązywaniakontaktówzrówieśnikami,początkowogłówniepodczaszabawy,
