Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Wjednymzewspomnieńoojcu
1
córkaWygotskiegonapisała,żemimowielulat,
jakieupłynęłyodjegośmierci,myśliideeczłowieka,który-wocenieLeontiewa-
wyprzedziłswojeczasyodekady,nienależąwyłączniedoprzeszłości.Przeciwnie,
wciążwzbudzajązainteresowanie,fascynująiinspirująkolejnepokoleniabadaczyna
całymświeciedopodejmowaniastudiówteoretycznych,analizempirycznychoraz
projektówrozwojowo-badawczych.
Wygotskiwykazał,żerozwójmowy,podobniejakrozwójnarzędzi,skutkuje
istotnymizmianamiworganizacjimyślenia.Jakopierwszyeksponowałznaczenie
czynnikówspołeczno-kulturowychwrozwojudziecka,podkreślając,żenuczeniesię
ludziwstępniezakładaspecyficznąspołecznąnaturęiproces,poprzezktórydzieci
wrastająwżycieumysłowetych,którzyznajdująsięwokółnich”(Wygotski1978,
s.88).Społeczny,dialektycznykonstruktywizmWygotskiegowyrastazprzekonania,
żeobcowaniespołeczne,komunikacjajęzykowa,mediacja,wspólnedziałanieklu-
czowymimechanizmamiuczeniasięirozwoju(por.Schunk2003).
WedługWygotskiegokonstruowaniewiedzyjestwspólnymprzedsięwzięciem
dorosłegoidziecka-przedsięwzięciemrealizującymsięwtokuinterakcjiocharak-
terzeasymetrycznym.Zgodniezzałożeniamikoncepcjisocjokulturowejtodorośli
nośnikamiwszystkichideidanejkultury.Wewspomnianymtypieinterakcjipodstawową
rolęodgrywająznakiiróżnorodnesystemysemiotyczne,którychpoczątkowymcelem,
zgenetycznegopunktuwidzenia,jestpomocwkomunikacji,apóźniejwindywidua-
lizacji,kiedyzacznąbyćużywaneprzezjednostkęjakonarzędziaorganizacjiikontroli
własnegozachowania.Ztegopunktuwidzenia,interakcjespołecznepełniąwrozwoju
dzieckafunkcjęformatywnąikonstruktywną(Ivić1999),ponieważnto,codziecko
1
GitaL.Wygodska,tekstopublikowanywtomieWybranepracepsychologiczneII.Dzieciństwo
idorastaniepodred.A.BrzezińskiejiM.Marchow.
7