Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rybykopalne
poszczególnychtypówzębów,łusekipancerzyzostanieomówionaprzykon-
kretnychgrupachkręgowców.
1.2.
Tkankibudująceszkielet
Wrozwojuzarodkowymkręgowcówpojawiasięspecyficznatkanka,zwana
mezenchymą.Jestonaźródłemwłaściwiewszystkichtypówtkankiłącznej,
awięcichrząstkiorazróżnychtypówtkanekmineralnych.Większośćmezen-
chymytworzącejśródszkieletpochodziztrzeciegolistkazarodkowego,czyli
zmezodermy;szkielettrzewioczaszkiorazwiększośćszkieletuskórnegotwo-
rzonajestprzeztzw.ektomezenchymę,pochodzeniaektodermalnego.
Chrząstka
Chrząstkatworzysięwtensposób,żekomórkimezenchymatyczneformują
skupienia,zwaneblastemami.Komórkiblastemu,zwaneodtądchondrobla-
stami,zaczynająsięintensywniemnożyćijednocześnieodkładająbiałkowo-
-węglowodanowąsubstancjęmiędzykomórkową,czylimatrix,ocharakterze
żelu,orazkleistewłóknakolagenowe.Komórki,którepozostająwobrębie
chrząstki,nazywamychondrocytami(ryc.1.3A,tabl.1A*).Chondrocytynie
ograniczająsiętylkodoodżywianiasięitrwania,alemajązdolnośćdoszyb-
kiegotworzeniawiększejilościmatrix,dziękiczemuchrząstkamożenarastać
wkażdympunkcie,anietylkonapowierzchni.
Wzależnościodcharakterumatrixchrząstkamożeprzybieraćróżnepostaci:
szklista–budujerosnącenasadykościdługichmłodychssaków,obudo-
wujestawy,drogioddechowe,tworzyzakończeniażeber,dużączęśćczaszki
chrzęstnoszkieletowychipłazów,jestzasadniczymbudulcemszkieletumło-
docianychkręgowców;
włóknista–dyskimiędzykręgowe,spojeniakości;
elastyczna–małżowinauszna,przegrodanosowa,częśćkrtani;
śluzowata–ularwminogaiwczaszcechrzęstnoszkieletowych,rak;
zwapniała–gdywmatrixodkładająsięsolewapnia–uniektórychreki-
nów,częściowoupłazówigadów.
Kość
Kośćtakżepowstajezkomórekmezenchymatycznychiteżskładasięzkomórek
orazmatrixzwłóknamikolagenowymi,ztymżewtymprzypadkukomórki
nazywamyosteocytami,natomiastsubstancjamiędzykomórkowajesttwarda,
*Wszystkietablicezfotografiamiznajdująsięnawkładcenakońcuksiążki.
