Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Przetwarzanieorazpercepcjaczasu
iinformacjiczasowej
Ponieważrytmjestzjawiskiemrealizowanymprzedewszystkimwdziedzinie
czasu,możnasięspodziewać,żepercepcjarytmubędziewjakimśstopniupodle-
gaćpodobnymograniczeniom,jakpercepcjaczasu.Tazkolei,pozawłaściwym,
fizycznymczasemtrwania(np.zdarzenia,interwału),jestkształtowanaprzez
liczneczynnikiocharakterzenietemporalnym,m.in.:„spatiallayoutandcom-
plexityofanevent,aswellastheattentionalset,skill,affect,andconstitutional
stateofthejudge”(Jones&Boltz1989,str.459).Bogataliteraturawdziedzi-
nieneuronaukiipsychologiidostarczawieludowodównaistotnąrolęuwagi
wpercepcjiczasu(Brown2008;Coulliin.2011).Wszczególności,badania
pokazały,żepowszechneodczuciaokreślanesłowaminczasleci”lubnczasstoi
wmiejscu”/nwleczesię”,majązwiązekzalokacjąuwagi:kiedyosobakoncen-
trujesięnaupływieczasu,tointerwałczasuwydajesięistotniedłuższyniżjest
wrzeczywistości;iodwrotnie,kiedyuwagajestskupionanajakimśzadaniu/
czynności,wtedyczaspłynieszybko(Grondin2010ireferencjetamże).Wujęciu
neuronalnychmodelioscylacyjnychpercepcjiczasu(m.in.Karmarkar&Buono-
mano2007;Luo&Poeppel2012)takiezjawiskołączysięzezmianąaktywności
neuronów(Ivry&Schlerf2008):nzdarzenia”,któreprzyciągająuwagę(wodnie-
sieniudopercepcjimowymożenimbyćnp.samogłoska/sylabaakcentowana)
powodująwzrostaktywnościneuronówiwefekciesąpostrzeganesłuchowo
jakodłuższe(tj.odłuższymczasietrwania).Ponadto,dysponujemycorazwięk-
sząilościądowodównawpływemocjinapercepcjęczasu.Naprzykłademocje
onegatywnejwalencyjności(ang.valence)przyczyniająsiędowrażeniawolnego
upływuczasuwprzeciwieństwiedoemocjipozytywnych,przyczymwtymefek-
ciepośredniczystopieńpobudzenia(zob.Grondin2010).Jednazhipotezwyja-
śniającychtozjawiskomówi,żewysokistopieńpobudzeniacharakteryzujący
niektóreemocje(np.strach)powodujeprzyspieszeniesystemuwewnętrznego
zegara(ang.internalclocksystem,rozdz.2.2.1),coskutkujeprzeszacowaniem