Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tabuwantropologii
19
możewywołaćdalekosiężneskutki.Najlepszymtegoprzykłademjest
niedawnaaferazudziałemaktorkiBarbaryKurdej-Szatan.Aktorkasko-
mentowałanagranieprzedstawiającezachowaniestrażygranicznejna
granicypolsko-białoruskiejwobecimigrantów,wielokrotniepowtarza-
jącsłowoukurwa”
.Wywołałotoogromnąburzę,wszyscyzapomnieli
osamymskandalicznymnagraniu,skupiającsięnasposobie,wjakiKurdej-
-Szatansiędoniegoodniosła.Zaskakującaliczbakomentarzydotyczyła
właśniewulgaryzmów:popierwsze,wedługwieluobserwatorów,osoba
publicznaniepowinnawswoichwypowiedziachuciekaćsiędosłów
niecenzuralnych,podrugie,wtensposóbobraziłasłużbymundurowe.
Wwynikucałejafery,oprócznieprzyjemnejfalikrytyki,aktorkazostała
zwolnionazpracywtelewizjipublicznejorazstraciłalukratywnekon-
traktyreklamowe.Czyrzeczywiściewewspółczesnejcywilizacjisłowa
pozbawionesiłysprawczej?
1.2.ZygmuntFreud
Choćmetodologiaicelemojegobadaniaznacznieodbiegająodzałożeń,
metodipomysłówbadawczychZygmuntaFreuda,piszącozjawiskutabu,
niesposóbprzejśćobojętnieobokjednejzjegopraczpoczątkuXXw.,
jakąjestrozprawapt.Totemitabu(1993[1913]).Freuddointerpretacji
zjawiskatabuzastosowałpodejściepsychoanalityczne,dochodzącczasem
dodośćzaskakującychdlaczytelnikawniosków.Zpewnościąjednaknależy,
choćbywformiepodsumowania,przyjrzećsięrozważaniomFreuda.
Napoczątkuzaznaczmy,żepodobniejakFrazer,Freudprzedsta-
wicielikulturodległychokreślałmianemudzikich”
.Uważał,żeznaj-
dująsięwdużowcześniejszejfazierozwojuniżspołeczeństwazachod-
nie,aichzachowanieikierującenimipobudkiodzwierciedlającechy
człowiekapierwotnego.Wychodzącztegozałożenia,Freudpoddaje
analizierytuaływspółczesnychspołecznościodległych,wysnuwając
wnioskizarównonatemattożsamościnaszychprzodków,jakigenezy
naszychzachowań.Jakjużwspominałam,podejścietobyłomocno
skrytykowaneprzezpóźniejsząbadaczkęMaryDouglas,podważającą
opozycjęmy/oni(zob.rozdział1.5).