Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
TABUWANTROPOLOGII
Pojęcietabutojednoztychzjawisk,którezagościłowświadomości
Europejczykównaskutekpodróżyiodkrywaniaodległychkulturicywi-
lizacji.Słowoutabu”pojawiłosięporazpierwszyw1779r.wzapi-
skachJamesaCooka,podróżującegoporozmaitychwyspachOceanii
(Wasilewski,2010:17).OdnosiłosiędoniespotykanegowEuropie
zwyczaju,wedługktóregowodzowie,zapraszaninaokręticzęstowani
herbatą,pojejwypiciurozbijalifiliżankę,gdyżstawałasięonatabu,
mogławprzyszłościkomuśzaszkodzić.Kuzdziwieniuprzybyszów
mianemtabuokreślanebyłyrównieżinneprzedmiotyorazosoby,
np.kobietymiesiączkujące.Początkowozatembyłtodlaeuropejskich
podróżnikówkonceptcałkowicieniezrozumiały,choćwzbudzający
niemałezainteresowanie.
Znaczeniesłowautabu”wydajesięrównietajemniczecojegoetymo-
logia.Wedługjednejzteoriipochodzizjęzykówoceańskich,należących
dogrupyaustronezyjskiej,wktórychtabulubtaputozłożenieczasownika
ta-(zaznaczać’iprzysłówkaintensyfikującegopu(Wasilewski,2010:39).
Tabuoznaczaćbymiałozatem(to,cozaznaczone’
.JakwskazujeWasilew-
ski,oprócztejinterpretacjimożemywymienićnawetkilkadziesiątinnych,
coobrazujewieloznacznośćanalizowanegopojęcia.
Największątrudnośćprzydefiniowaniutabustanowijegoambiwa-
lentność.Jakzauważylipierwsipodróżnicy,mianemutabu”określanebyły
zarównoszerokopojmowaneświętości,jakiteobiektyczyzjawiska,które
wywołująstrachczyobrzydzenie.Ztegowzględutaktrudneokazałosię
stworzeniejednejspójnejdefinicjipojęcia.Dlawieluistotątabujestzakaz
(Widengren,2008:31-41).Koncepcjatabuwprowadzazakazdotykania,
wykonywaniaokreślonychczynności,anawetwypowiadaniaokreślonych
słów.Terminuzakaz”majednaknajczęściejnegatywnekonotacje,kojarzy
namsięzograniczaniemwolności,przymusemczykarą.Pamiętajmy
jednak,żetabumogąbyćobjęterównieżwartościuznawanewdanej